Książka powstała na kanwie obchodów stulecia utworzenia Uniwersytetu Poznańskiego, z którego wywodzi się dzisiejszy Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (UMP). Podstawowym celem publikacji jest ukazanie rozwoju i funkcjonowania najpierw Akademii Medycznej (AM), a następnie  Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w latach 1950–2019. Historia poznańskiej Uczelni Medycznej została zarysowana w siedmiu rozdziałach, ujętych w układzie rzeczowo-chronologicznym. Pierwszych sześć rozdziałów wyodrębniono ze względów na ważne cezury z najnowszej historii Polski, mające także wpływ na zmiany w nauce i edukacji uniwersyteckiej. Ponadto Autorzy uznali, że by zrozumieć meandry rozwoju akademickiego szkolnictwa medycznego w Poznaniu, należy nakreślić tradycje studiów medycznych w mieście nad Wartą, począwszy od utworzenia w XIX wieku Wydziału Lekarskiego w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk, przez funkcjonowanie Wydziału Lekarskiego i Oddziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Poznańskiego w okresie międzywojennym i w latach II wojny światowej, po decyzję władz komunistycznych z 1949 roku o wyodrębnieniu uczelni medycznych ze struktur uniwersyteckich (rozdział I). Zasadnicze dzieje UMP zostały zawarte w pięciu rozdziałach, wychodząc od utworzenia Akademii Medycznej w 1950 r. i funkcjonowania Uczelni w czasach stalinowskich (rozdział II), przez omówienie rozwoju Uczelni od tzw. odwilży popaździernikowej w 1956 r. do powstania Solidarności w 1980 r. (rozdział III), następnie ukazanie działalności AM w dekadzie schyłku Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, od 1981 do 1989 roku (rozdział IV), wreszcie opisanie rozwoju i funkcjonowania poznańskiej Uczelni Medycznej w latach od uzyskania niepodległości przez Polskę w 1989 do teraźniejszości, przy czym ten ostatni okres rozdziela cezura 2007 roku (rozdział V), kiedy w związku z utworzeniem Uniwersytetu Medycznego rozpoczął się nowy etap w dziejach poznańskiej medycyny akademickiej (rozdział VI). W książce starano się ukazać dzieje Uczelni nie tylko poprzez rozwój instytucjonalny, ale także osobowy. W tym kontekście wyjątkowy charakter ma rozdział VII, ostatni, w którym przedstawiono sylwetki trzydziestu wybitnych luminarzy Akademii i Uniwersytetu Medycznego, naszkicowane przez ich uczniów i współpracowników.

Książka ukazuje się w serii Uniwersytet Poznański 1919–2019, upamiętniającej historię, dążenia oraz najważniejsze postaci naszej Alma Mater Posnaniensis. Jubileusz stulecia skłania do refleksji nad rolą uniwersytetów we współczesnym, dynamicznie zmieniającym i globalizującym się świecie. Powstanie Uniwersytetu Poznańskiego w burzliwych czasach po I wojnie światowej, w roku 1919, odmieniło życie Poznania, nadając mu nowy, akademicki wymiar i wpływając na jego naukowy, kulturalny, społeczny i gospodarczy rozwój. Miniony wiek, bogaty w wydarzenia w Polsce i świecie sprawił, iż dziś społeczność akademicka stoi w obliczu wielu nowych, trudnych wyzwań. Ale chociaż jako wspólnota uniwersytecka jesteśmy zwróceni ku przyszłości, skoncentrowani na rozwoju i zmianach XXI wieku – wciąż pamiętamy; nie lekceważymy tradycji, z której i w której wyrosły nasze uczelnie.