Cóż mogą wnieść do rozwoju nauki czy jej upowszechniania uniwersyteccy nestorzy nauki, którzy formalnie zakończyli już swoją akademicką działalność? Czy mogą jeszcze partycypować w odkryciach naukowych, będąc poza uczelnią? Pytania te wydają się szczególnie zasadne w sytuacji dynamicznego rozwoju nauki, wielogodzinnej pracy w laboratoriach, pracowniach, bibliotece czy archiwach, które wydają się być poza zasięgiem nestorów nauki. Michał Heller „bycie uczonym” postrzega, jako „sposób na życie” ale i jako „pasję”. Wpisuje także w obszar powinności profesorów, ale również i nestorów nauki „wymiar etyczny”. Nestorzy nauki właśnie dzięki doświadczeniu, mądrości, jak i szacunkowi, który jest im przypisywany, mogą realizować główną ideę uniwersytetu, jaką jest uprawianie nauki, jej upowszechnianie i głoszenie prawdy. W naukę wpisuje się też jej etyczny wymiar, etyczną powinność. Nestorzy nauki mogą w szczególny sposób wpisywać się we współcześnie nieco zapomnianą relację mistrz – uczeń (student), jak i krzewiąc postawę twórczej krytyki wobec własnych osiągnięć naukowych, postrzeganych z perspektywy nowych, młodych odkryć badawczych. W ten sposób nestor nauki, jako „mistrz”, mimo swojego wieku, przejawia (lub przejawiać powinien) i prezentuje twórczą wrażliwość krytyczną, wyrażającą się w przesuwaniu horyzontów poznania naukowego.

Książka ukazuje się w serii Uniwersytet Poznański 1919–2019, upamiętniającej historię, dążenia oraz najważniejsze postaci naszej Alma Mater Posnaniensis. Jubileusz stulecia skłania do refleksji nad rolą uniwersytetów we współczesnym, dynamicznie zmieniającym i globalizującym się świecie. Powstanie Uniwersytetu Poznańskiego w burzliwych czasach po I wojnie światowej, w roku 1919, odmieniło życie Poznania, nadając mu nowy, akademicki wymiar i wpływając na jego naukowy, kulturalny, społeczny i gospodarczy rozwój. Miniony wiek, bogaty w wydarzenia w Polsce i świecie sprawił, iż dziś społeczność akademicka stoi w obliczu wielu nowych, trudnych wyzwań. Ale chociaż jako wspólnota uniwersytecka jesteśmy zwróceni ku przyszłości, skoncentrowani na rozwoju i zmianach XXI wieku – wciąż pamiętamy; nie lekceważymy tradycji, z której i w której wyrosły nasze uczelnie.