Monografia poświęcona jest naukowej refleksji nad relacją pomiędzy zmysłem wzrokiu/widzeniem/postrzeganiem a wiedzą i poznawaniem rzeczywistości. W tomie przedstawiono wyniki badań nad wzrokową percepcją rzeczywistości i poznaniem z zakresu językoznawstwa, literaturoznawstwa, kulturoznawstwa, filmoznawstwa, psychologi i pedagogiki. Wiele tekstów ma charakter interdyscyplinarny, prace napisano w różnych językach: bułgarskim, angielskim, chorwackim, polskim, rosyjskim i serbskim. Zostały przedstawione tematycznie w trzech częściach: Spojrzenie na zagadnienia językoznawcze, Widzenie literatury i Pogląd na kulturę i społeczeństwo.

Wstęp

SPOJRZENIE NA ZAGADNIENIA JĘZYKOZNAWCZE

Bojana Komaromi, Biljana Radić-Bojanić
Čulo vida kao izvorni domen u sinestezijskim metaforama u engleskom i srpskom jeziku

Joanna Bilińska-Brynk, Milena Hebal-Jezierska, Iliana Genew-Puhalewa
Przejrzeć na oczy – widzieć czy wiedzieć? (na materiale bułgarskim, czeskim, polskim, rosyjskim i słoweńskim)

Natalia Ananiewa
Leksykalno-semantyczne pole percepcji wzrokowej w języku polskim i rosyjskim

Гордана Р. Штасни
Семантичко-деривациони потенцијал лексеме око

Гордана Штрбац
Психолингвистички портрет лексеме око у српском језику

Mariola Walczak-Mikołajczakowa
O wieloznaczności bułgarskiego czasownika гледам

Magdalena Baer
Polskie i chorwackie kolokacje czasownikowo-rzeczownikowe z komponentem widzieć/vidjeti, wiedzieć/znati wśród nieciągłych jednostek języka

Элеонора Георгиевна Шестакова
Память вкусовых и обонятельных ощущений в визуальности кулинарного медиатекста: теоретическое обоснование проблемы с позиции медиалингвистики

Предраг Обућина
Графичко приказивање формалних односа у синтакси словенских језика (на примеру српског и пољског језика)

WIDZENIE LITERATURY

Magdalena Krzyżanowska
Co można podejrzeć i podsłuchać w utworze Wigilia Bolesława Prusa?

Dimitrina Hamze
Surrealistyczne widzenie rzeczywistości Brunona Schulza

Ivana Čagalj
Auditivno i vizualno u poeziji Petra Gudelja

Jerzy Borowczyk, Krzysztof Skibski
„Przechodzimy ślepo na drugą stronę” – widzenie języka w poezji Jacka Gutorowa

Magda Nabiałek
Śladami baśni dramatycznej: komedia dell’arte – bałagan – drama czarodziejska

Ante Jerić
To See, to imagine, to Make Believe: An Account of (Mind) Reading

POGLĄD NA KULTURĘ I SPOŁECZEŃSTWO

Ива Трифонова
Какво виждат очите в манастирските библиотеки, или как влъхвите откриха Богородица и Младенеца

Anna Weronika Brzezińska, Małgorzata Fabiszak
(Nie-)wiem, (nie-)widzę, (nie-)pamiętam: język i pamięć w mieście

Beata Hoffmann
Perfume bottle as an element of visual communication

Mirča Maran, Virđinija Popović
Fotografija kao izvor za istoriju svakodnevnog života Srba u Banatu

Magdalena Jankowska
Zobaczyć człowieka. Drugi/Inny w obiektywie Stanislavy Kostić

Katarzyna Kurowska
Jemy oczami. Filmowe obrazy jedzenia w perspektywie gastrofizycznej

Oksana Vladimirovna Zashchirinskaia, Svetlana Arcadievna Kotova
Wzorce aktywności okoruchowej u uczniów klas młodszych z dysleksją podczas czytania tekstów w różnych formatach wizualnych

Barbara Jarysz-Markaj
Prowadzenie zajęć z osobami niewidomymi i niesłyszącymi – refleksje z Wolontariatu Europejskiego EVS w Macedonii Północnej

The monograph is dedicated to the scientific reflection on the relationship between seeing / perceiving, knowledge and cognition of reality. In this volume, the results of research regarding visual perception of reality and cognition are presented by researchers from linguistics, literary studies, cultural studies, film studies, psychology and pedagogy. In their texts, they often use an interdisciplinary approach in interpretation or apply the achievements of other fields. The monograph is divided into three thematic blocks titled: Views on linguistics, Views on literature and Views on culture and society.
The monograph consists of 23 works in Bulgarian, English, Croatian, Polish, Russian and Serbian. We hope that it will serve as a solid base for a new interdisciplinary research (not only) of the sense of sight.