Księga przygotowana na jubileusz wybitnego znawcy Młodej Polski, pana Profesora Tomasza Lewandowskiego zawiera dwadzieścia artykułów poświęconych różnym zagadnieniom z historii literatury XIX i XX wieku. Pierwszą część zbioru wypełniają próby zdefiniowania zasadniczych właściwości pisarstwa krytycznego Stanisława Brzozowskiego, jak też objaśnienia jego stosunku do twórczości Adama Mickiewicza, Henri-Frédérica Amiela, Zenona Przesmyckiego, Artura Górskiego, Karola Irzykowskiego i Johna Henry’ego Newmana.  Na część drugą składają się przede wszystkim szkice o utworach powstałych po przełomie antypozytywistycznym: „Pojednanych” Bolesława Prusa, „Śmierci” Ignacego Dąbrowskiego i „Nocy listopadowej” Stanisława Wyspiańskiego, choć można też w niej znaleźć przenikliwe rozważania o Mickiewiczowskim rozumieniu terminu „człowiek nadliczbowy”, roli Jerzego Ossolińskiego w „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza, księżycu w poezji Jana Lechonia i formule krytycznej Andrzeja Falkiewicza. Wśród autorów księgi znajdują się Tomasz Sobieraj, Jerzy Fiećko, Maria Prussak, Anna Czabanowska-Wróbel, Marian Stala, Anna Legeżyńska.

The book which has been prepared for the anniversary of Professor Tomasz Lewandowski, a renowned expert in the Young Poland period, and which has been edited by Radosław Okulicz-Kozaryn and Mateusz Bourkane. It contains twenty articles devoted to different topics in the area of the history of thel9,h- and 20,h-century literature. The first part of the collection revolves around attempts to define the basic characteristics of Stanisław Brzozowski’s critical writing and to explain his attitude towards Adam Mickiewicz’s, Henri-Frédéric Amiel’s, Zenon Przesmycki’s, Artur Górski’s, Karol Irzykowski’s and John Henry Newman’s works. The second part mainly presents sketches about works written after the antipositivist turn: Bolesław Prus’s Pojednani [Reconciled], Ignacy Dąbrowski’s Śmierć [Death] and Stanisław Wyspianski’s Noc listopadowa [November Night]; however, one can also find here insightful reflections on Mickiewicz’s understanding of the term “surplus man”, Jerzy Ossoliński’s role in Henryk Sienkiewicz’s Ogniem i miechem [With Fire and Sword], the motif of the moon in Jan Lechoń’s poetry as well as Andrzej Falkiewicz’s form of critique. Among the authors of the book are: Tomasz Sobieraj, Jerzy Fiećko, Maria Prussak, Anna Czabanowska-Wróbel, Marian Stala and Anna Legeżyńska.