Publikacja stanowi zbiór analiz teoretyczno-badawczych dotyczących funkcjonowania współczesnej młodzieży w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społeczno-kulturowej. Zamieszczone w tomie artykuły skoncentrowane zostały wokół dwóch obszarów problemowych: młodzież wobec przemian współczesnego świata oraz młodzież w kontekście wybranych kwestii edukacyjno-wychowawczych. Podjęte w pierwszej części monografii wątki skupiają się na zjawiskach i procesach, które determinują losy współczesnych (nie tylko) młodych, wyznaczają trendy oraz kierunki dążeń. Są to m.in. pandemia wirusa SARS-CoV-02, wielokulturowość, globalizacja, ucieczka w świat wirtualny. W świetle specyfiki tych okoliczności Autorki artykułów poddają pod refleksję współczesne pokolenie młodzieży oparte na zmianie. Druga część publikacji dotyczy zagadnień związanych z młodzieżą funkcjonującą w systemie edukacyjnym i problematyką odnoszącą się do kwestii wychowawczych powiązanych z okresem adolescencji. W tekstach – w nawiązaniu do przemian w zakresie współczesnego świata – mocno wybrzmiewa konieczność projektowania nowych rozwiązań edukacyjnych i wychowawczych dotyczących młodzieży.

Wprowadzenie

Część I. Młodzież wobec przemian współczesnego świata

Lucyna Myszka-Strychalska, Doświadczenie pandemii COVID-19 w opiniach młodzieży akademickiej – doniesienia z badań

Małgorzata Orłowska, Młodzież wobec traumy pandemii COVID-19 – pytania o teorie wyjaśniające

Daria Hejwosz-Gromkowska, Edukacja obywatelska w teorii i praktyce badań pedagogicznych

Beata A. Orłowska, Etnobezpieczeństwo młodzieży pochodzącej z mniejszości narodowych i etnicznych

Anna Błasiak, Młodzież w kulturze (cyfrowego) narcyzmu – współczesne pułapki i uwikłania

Magdalena Barańska, Od żaka do studenta (nie)zalogowanego – refleksja nad ewolucją sylwetki

Mirosława Ściupider-Młodkowska, Kategoria „dopalaczy Ego” współczesnej młodzieży w kontekście warunków społeczno-kulturowych

Część II. Młodzież w kontekście wybranych zagadnień edukacyjno-wychowawczych

Bożena Kanclerz, Wychowanie do życia w rodzinie i jego deficyt uznania w polskiej polityce oświatowej i praktyce szkolnej

Paulina Peret-Drążewska, O młodych do młodych, czyli popularyzacja wiedzy na temat adolescencji wśród współczesnej młodzieży

Katarzyna Segiet, Odpowiedzialność rodzicielska i jej znaczenie w procesie wychowywania młodzieży

Karolina Kmiecik-Jusięga, Młodzież jako podmiot badań profilaktyki społecznej z perspektywy koncepcji zadań rozwojowych. Na przykładzie ogólnopolskiej kampanii profilaktyczno-edukacyjnej „Bądźmy poszukiwaczami autorytetu”

Marta Kędzia, Kształcenie muzyczne młodzieży w Polsce. Szanse i ograniczenia ks. Michał Borda, Pedagogiczne pielęgnowanie braterstwa we „Fratelli tutti” papieża Franciszka

Ewa Rojewska, Rodzic w obliczu adolescencji dziecka – rozważania na kanwie twórczości Jespera Juula

Kamila Słupska, Młodzi piszą listy do seniorów… Znaczenie relacji międzypokoleniowych

Monika Kiszka, Samorząd uczniowski – zapomniana metoda wychowawcza

Summary. Youth in the face of the transformations of the modern world: educational considerations

This publication is a collection of theoretical and research analyses concerning how contemporary youth functions in a dynamically changing socio-cultural reality. The articles included in the volume focus on two problem areas: youth in relation to the changes of the modern world and youth in the context of selected educational issues. The topics discussed in the first part of the monograph focus on phenomena and processes that determine the fate of young people today (and not only), set trends and directions of aspirations. These include the SARS- CoV-02 pandemic, multiculturalism, globalisation, and the escape into the virtual world. In light of the specific nature of these circumstances, the authors of these articles reflect on the modern-day generation of young people based on change. The second part of the publication concerns issues connected to how young people function in the educational system and upbringing-related issues connected with the adolescence period. What comes through in all the texts is the need to design new educational solutions for young people relating to the changes in the contemporary world.