Książka, będąca słownikiem biograficznym, poświęcona jest pochodzącym z Litwy studentom Uniwersytetu w Dorpacie w XIX i początkach XX w. Problemem kluczowym w tej pracy jest oddzielenie Polaków od Litwinów w okresie od końca XIX do początku XX wieku. Dodatkowym problemem jest niejednoznaczne samo pojęcie „Litwin” w tym czasie. Były bowiem dwa różne pojęcia „Litwin”: Litwin historyczny i Litwin etniczny. Pojęcia te różnią się pod wieloma względami: społecznym, terytorialnym, historycznym, etnicznym i innym.

W ujęciu zastosowanym przez Autora niniejszej książki Litwinem historycznym były tak znane osoby jak Stanisław Cat Mackiewicz, jego brat Józef Mackiewicz, Melchior Wańkowicz, Czesław Miłosz czy Józef Piłsudski i wielu innych. Pod względem pochodzenia etnicznego wszyscy wymienieni nie byli pochodzenia polskiego, lecz litewskiego lub ruskiego. Osoby te uważały się za Litwinów w sensie historycznym, ale ostatecznie wybrały polską świadomość narodową.

W niniejszej publikacji obydwa pojęcia: Polak i Litwin użyto w wąskim znaczeniu, ograniczonym tylko do świadomości narodowej danej osoby. Zatem Polakiem lub Litwinem będzie ta osoba, która świadomie i publicznie dała wyraz swojej świadomości narodowej: polskiej lub litewskiej. Z taką sytuacją mamy do czynienia dopiero od samego końca XIX w. do zamknięcia Uniwersytetu Juriewskiego w 1918 r.

Wstęp

ROZDZIAŁ I
STUDENCI

Słownik biograficzny
Portret zbiorowy

ROZDZIAŁ II
SŁUCHACZE FARMACJI

Słownik biograficzny
Portret zbiorowy

Wykaz skrótów
Słowniczek geograficzny
Bibliografia

Summary: Lithuanians at the University of Dorpat (Yuriev) until 1918 and their later fortunes. Biographical dictionary

The book, which is a biographical dictionary, is devoted to students of Lithuanian origin from the University of Dorpat in the 19th and early 20th centuries. The basic problem is that of separating Poles from Lithuanians in the period from the end of the 19th century to the beginning of the 20th century. An additional problem is the ambiguity of the term "Lithuanian" at that time. For there were two different concepts: Historical Lithuanian and Ethnic Lithuanian. These differ in many respects, mainly social, territorial, historical, ethnic.

In the approach used by the author of this book, historical Lithuanians included such famous people as Stanislaw Cat Mackiewicz, his brother Józef Mackiewicz, Melchior Wańkowicz, Czesław Miłosz or Józef Piłsudski, alongside many others. In terms of ethnicity, all these mentioned were not of Polish but of Lithuanian or Ruthenian origin. The individuals considered themselves Lithuanians in a historical sense, but ultimately chose a Polish national consciousness.

In this publication, both notions – Pole and Lithuanian – are used in a narrow sense, limited only to a person's national consciousness. Therefore, a Pole or a Lithuanian is a person who consciously and publicly expressed his or her national consciousness, whether Polish or Lithuanian. Such a situation was encountered only from the very end of the 19th century until Yuriev University closed in 1918.