Książka stanowi ogląd teoretyczno-empiryczny procesu adaptacji dzieci do wymagań edukacji przedmiotowej. Składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza stanowi analizę o charakterze teoretycznym i rekonstrukcyjnym zasadniczego problemu.  Na tle rozważań nad sensem i znaczeniem adaptacji, podjętych w interdyscyplinarnym kontekście, dokonano opisu mechanizmu adaptacji prorozwojowej i jego uwarunkowań. Jednocześnie ukazano dzieciństwo, jako okres najbardziej sprzyjający dla procesu gromadzenia doświadczeń adaptacyjnych, dzięki nieograniczonym wówczas możliwościom centralnego układu nerwowego. Ponadto, wyeksponowano wagę edukacji szkolnej w kontekście progu między edukacją elementarną a edukacją przedmiotową, ukazując znaczenie jakości uprzednich doświadczeń szkolnych, wyniesionych z etapu edukacji zintegrowanej dla pełnienia roli ucznia na kolejnym szczeblu nauczania.

W drugiej części szeroko omówiono wyniki badań ilościowych i jakościowych procesu doświadczania drugiego progu szkolnego uczniów oraz jego uwarunkowań. Zaprezentowano wyniki badań nauczycieli i uczniów. Omówiono strategie pracy nauczycieli z punktu widzenia doświadczeń warunkujących gotowość uczniów do przekroczenia progu edukacji przedmiotowej. Poddano szczegółowej analizie doświadczenia trzecioklasistów w zakresie organizacji procesu kształcenia, aktywizacji, systemu oceniania i poczucia podmiotowości, a na ich tle dokonano opisu trudności adaptacyjnych czwartoklasistów i strategii adaptacyjnych, jakie oni uruchamiają w odpowiedzi na nie. Ponadto, ukazano kierunki zmian w zakresie psychospołecznego funkcjonowania dzieci na starcie edukacji przedmiotowej. Na końcu zamieszczono obszerne podsumowanie, w którym przedstawiono wnioski i rekomendacje skonstruowane w kontekście danych empirycznych i dorobku nauk neurokognitywnych.

The monograph is a theoretical-empirical overview of the notion of children’s adaptation to the requirements of subject education, which extremely rarely falls in the research interest field of researches. It consists of two basic parts. First part is a theoretical and reconstructive analysis of the fundamental problem. On the basis of reflections over the sense and meaning of adaptation in the interdisciplinary context, a description of the mechanism of adaptation and its conditions has been made. At the same time
the childhood has been presented as the period which is particularly conductive to amassing adaptive experiences due to unlimited possibilities of the central nervous system. Furthermore, the gravity of school education in the context of transition between elementary education and subject education has been highlighted, showing at the same time the importance of the quality of the previous school experiences, gained in the integrated education period, to the student's functioning in the following educational stages. The second part of the book shows and discusses the quantitative and qualitative research results over the process of experiencing the second school stage by children and its conditions.