Apokolokyntoza Boskiego Klaudiusza, czyli dyni(dei)fikacja to szczególne dzieło w dorobku Seneki, słynącego głównie z twórczości filozoficznej, moralizatorskiej lub tragediowej. Ten niewielki utwór, napisany w konwencji satyry menippejskiej, miał być bezpośrednią reakcją autora na śmierć znienawidzonego cesarza Klaudiusza (13 października 54 r.), który ongiś zesłał go na Korsykę. Jeśli uznać Apokolokyntosis za rodzaj nieprzebierającej w środkach literackiej zemsty, byłby to akt tym bardziej okrutny, że dokonany na nieżyjącym wrogu. Najnowszy przekład dzieła próbuje odzyskać to, co — jak się wydaje – zostało stracone lub nie wybrzmiało z wystarczającą mocą przy ostatnim spolszczeniu (ponad 40 lat temu). Priorytetem w proponowanym tłumaczeniu jest komunikatywność, która z założenia powinna ułatwić nawiązanie bliskiej relacji z odbiorcą, kluczowej wszak dla wywołania w nim efektu komicznego. Dopiero wtedy, wracając z zaciekawieniem do tego wielokroć niedocenianego dzieła, możemy, dzięki obszernemu komentarzowi filologicznemu, zwrócić uwagę na szereg problemów natury interpretacyjnej, historycznoliterackiej, gatunkowej i językowej, które stawia przed nami Seneka Satyryk.

Wstęp
Klaudiusz
Seneka
Sprzeczności
Tytuł
Gatunek
Saturnalia
Tłumaczenie
Chronologia najważniejszych wydarzeń związanych z Apocolocyntosis

Divi Claudii Apocolocyntosis
Apokolokyntoza Boskiego Klaudiusza
Prolog
Agonia cesarza
Klaudiusz u bram Olimpu
Posiedzenie boskiego senatu
Przemówienie Boskiego Augusta
Pogrzeb Klaudiusza
Klaudiusz w Zaświatach

Komentarz
1. Prolog
2. Poetycka parafraza czasu śmierci Klaudiusza
3. Agonia cesarza
Prolog na Olimpie
4. Pochwała Nerona (laus Neronia)
5. Klaudiusz u wrót Olimpu
6. Interwencja bogini Febry
7. Herkules paratragiczny
8–11. Posiedzenie boskiego senatu
8. Mowa pierwszego bóstwa
9. Interwencja Jupitera. Przemowy Janusa i Diespitera
10–11. Przemówienie Augusta
12. Pogrzeb Klaudiusza
12.3. Pochwała Klaudiusza (nenia)
13. Klaudiusz w Zaświatach
14. Sąd Ajakosa

Bibliografia
1. Stosowane skróty
2. Tłumaczenia Apocolocyntosis na języki nowożytne
3. Literatura przedmiotu

Skróty autorów i dzieł antycznych

The Apocolocyntosis (Pumpkinification) of the Divine Claudius is a special work in the oeuvre of Seneca, famous mainly for his philosophical, moralistic or tragic works. This small work, written using Menippean satire convention, was intended as the author's direct reaction to the death of the hated Emperor Claudius (13 October 54CE), who had once exiled him to Corsica. If Apocolocyntosis is to be deemed a kind of uncurbed literary revenge, it would be an act all the more cruel, because it was carried out on a deceased enemy. The latest translation of this work attempts to recover what seems to have been lost or not to have resounded strongly enough in the last translation (produced over 40 years ago). What takes priority in the translation proposed here is communicativeness, which should make it easier to establish a close relationship with the audience, a key factor in creating the comic effect. Only then, returning with interest to this oft-underappreciated work, can we, thanks to the extensive philological commentary, draw attention to a number of problems of an interpretative, historical-literary, genre and linguistic nature that Seneca the Satirist poses.