Language
Mobile navigation Home page

Rzymska „res incorporalis” a kształtowanie się pojęć „rzeczy” i „przedmiotu praw rzeczowych” w europejskiej nauce prawa prywatnego

  • In Stock: in stock
  • ISBN: 978-83-232177-0-1
  • Category: OUTLET, Law
  • Year of publication: 2007
PLN 30.00

Roman legal texts were from the end of the 11th century until the rise of national civil codes one of important foundations of the doctrine of private law in Europe. They introduced into the European legal discourse the notion res incorporales, that is incorporeal things. The experiences from this were to a varying degree and in different ways used in the construction in the civil codes of the concepts of "good" (Fr.: bien) and "thing" (Ger.: Sache). In the comparative studies of the private law it is pointed out that "probable isn't field of the law does one find more diversity among the legal orders of various states". The differences also exist in the debates about the law in particular countries, e.g. in Poland. They concern first of all the usefulness and method of dogmatic extension of the concept of the object of property beyond the tangible objects. The analysis performed in the book of the many centuries long impact of distinction of res corporales and incorporales allowed to reconstruct the outline of evolutional tendency of private law "emerging" through the debate about the mentioned distinction. As a consequence, it provided inspiration enriching arguments for the sake of extending the dogmatic concept of the object of property beyond the limits of corporeality. In a more general dimension, this work shows that the historical and comparative analysis of private law may be useful as one of the methods of looking for order of the private law the thorough reconstruction of which has been more and more distinctly discussed since the end of the 20th century.

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

Rozdział I. Geneza określenia res incorporalis w prawie rzymskim
1. Słowo res w rzymskim języku potocznym
2. Rozróżnienie pomiędzy "materialnością" i "niematerialnością" w rzymskich tekstach literackich
3. Użycie kryterium "dotykalności" i słowa corporalis w rzymskim języku prawniczym do połowy II w. n.e
4. Pozycja podziału na res corporales i incorporales w Instytucjach Gaiusa
5. Konkluzje

Rozdział II. Terminy res corporalis i corpus w wypowiedziach jurystów rzymskich dotyczących przedmiotów prawa rzeczowego lub obiektów obrotu prawnego
1. Termin res corporalis w dziełach rzymskich jurystów
2. Termin corpus w wypowiedziach jurystów rzymskich związanych z przedmiotem własności
2.1. Rozważania Pomponiusa na temat rodzajów corpora
2.1.1. Dogmatyczny kontekst podziałów corpora u Pomponiusa
2.1.2. Znaczenie filozoficznej inspiracji dla prawniczego wywodu Pomponiusa
2.1.3. Przyczyny uznania przez Pomponiusa stada za desygnat corpus i wyłączenia możliwości jego nabycia poprzez zasiedzenie
2.2. Przesłanki indywidualizacji przedmiotu własności przez Pomponiusa
3. Termin corpus w wypowiedziach jurystów związanych z przedmiotem obrotu prawnego
3.1. Akcentowanie odmienności względem corpus
3.2. Akcentowanie podobieństwa względem corpus
4. Konkluzje

Rozdział III. Podział na res corporales i res incorporates w prawie rzymskim od końca III w. n.e. do końca panowania Justyniana I
1. Recepcja podziału na res corporales i res incorporates w źródłach rzymskiego prawa poklasycznego
2. Res incorporalis a ius incorporalis
3. Konkluzje

Rozdział IV. Podział na res corporales i res incorporates w wiodących dziełach romanistycznej nauki prawa do końca XVIII stulecia
1. Podstawa źródłowa badań oddziaływania gajańskiego podziału na res corporales i incorporates poprzez nowożytną naukę prawa rzymskiego do końca XVIII stulecia
2. Accursiańska glosa do gajańskiego podziału na res corporales i incorporates (ad D. 1,8,1,1)
3. Komentarz Bartolusa de Saxoferrato do D. 1,8,1,1
4. Podział na res corporales i incorporates w komentarzach Jakuba Cuiaciusa
5. Res corporales i incorporates w komentarzu Hugo Donellusa do prawa cywilnego
6. Komentarz do D. 1,8,1,1 w Rationalia in Pandectas Antoniego Favre
7. Podział res na corporales i incorporates w komentarzu Arnolda Vinniusa do tytułu De rerum divisione justyniańskich Instytucji
8. Podział na res corporales i incorporates w Praelectionum juris civilis secundum Insłitutiones et Digesta Justiniani Ulrika Huberta
9. Rubryka De rerum divisio komentarza do justyniańskich Digestów Johannesa Voeta
10. Podział res na corporales i incorporates w Syntagma Iurisprudentiae secundurn ordinem Pandectarum i Jurisprudent Romano-Germanica forensis Georga Adama Struve
11. Res corporales i incorporates w Specimen usus moderni Pandectarum Samuela Stryka
12. Rozróżnienie rzeczy materialnych i niematerialnych w Introductioinius digertotum Justusa Henniga Bóhmera
13. Res corporales i incorporates w dziełach Johanna Gottlieba Heinecciusa Antiquitatum Romanarum iurisprudentiam illustrantium syntagma oraz Elementa iuris civilis secundum ordinem Institutionum
14. Tytuł De rebus corporalibus et incorporalibus w komentarzu Ludwiga Juliusa Friedricha Hópfnera do Instytucji Heinecciusa
15. Rozróżnienie rzeczy na materialne i niematerialne w Komentarzu do Pandektów Christiana Friedricha Gliłcka
16. Konkluzje

Rozdział V. Podział na res corporales i incorporates w pracach przygotowujących francuski kodeks cywilny i w jego interpretacji
1. Gajański podział res na corporales i incorporates u Jean Domata i Roberta J. Pothier
2. Podział dóbr (Mens) w projekcie francuskiego kodeksu cywilnego zachowanym w rękopisie z roku 1798
3. Tytuł "De la distinction des biens" w projekcie Komisji rządowej i ostatecznym tekście Code civil
3.1. Projekt Komisji rządowej
3.2. Prace nad tytułem "De la distinction des biens" w Radzie Stanu
3.3. Prace nad tytułem "De la distinction des biens" w Ciele Ustawodawczym
3.4. Prace nad tytułem "De la distinction des biens" w Trybunacie
3.5. Przyjęcie tytułu "De la distinction des biens" przez Ciało Ustawodawcze
4. Odniesienia do podziału na rzeczy materialne i niematerialne we francuskich komentarzach dotyczących pojęcia i podziału "dóbr" (biens) w Code civil
5. Konkluzje

Rozdział VI. Podział na res corporales i incorporates w pracach przygotowujących niemiecki kodeks cywilny i w jego interpretacji 1. Rozróżnienie res corporales i incorporates w XIX-wiecznej niemieckiej teorii prawa prywatnego
1.1. Systematyczna pozycja i treść pojęcia "rzeczy" (Sache)
1.1.1. Pojęcie "rzeczy" jako przedmiotu obrotu prawnego
1.1.2. Pojęcie "rzeczy" jako przedmiotu władztwa
1.2. Znacznie materialności jako cechy przedmiotu własności
1.3. Uwagi na temat możliwości nadania nowego znaczenia określeniu res incorporates
2. Pojęcie "rzeczy" w pracach ustawodawczych nad niemieckim kodeksem cywilnym
2.1. Pojęcie "rzeczy" w pracach tzw. pierwszej komisji
2.2. Od krytyki pojęcia "rzeczy" przyjętego w pierwszym projekcie niemieckiego kodeksu cywilnego do rozwiązania uchwalonego przez Reichstag
3. Odniesienia do podziału na res corpomles i incorporales w opartej na niemieckim kodeksie cywilnym dyskusji o pojęciach "rzeczy" (Sache) i "przedmiotu prawa" (Gegenstand)
4. Konkluzje

Rozdział VII. W poszukiwaniu inspiracji płynących z wielowiekowej obecności gajańskiego podziału na res corporales i incorporales w nauce prawa
1. Dyskusja w nauce common law na temat systematycznego ujęcia utworów ludzkiej myśli
2. Rozważania na temat pojęcia i systematycznej pozycji "rzeczy" w polskich pracach kodyfikacyjnych z pierwszej połowy XX wieku
2.1. Pojęcie "rzeczy" w projekcie księgi pierwszej Kodeksu Cywilnego Rzeczypospolitej sporządzonym przez Ignacego Koschembahra-Łyskowskiego
2.2. "Przedmiot praw rzeczowych" w pracach Komisji Kodyfikacyjnej
2.2.1. Refleksje Fryderyka Zoila - referenta Podkomisji Prawa Rzeczowego na temat rzymskiego podziału res corporales i incorporales oraz historycznego rozwoju przedmiotów praw rzeczowych
2.2.2. Projekty i dyskusja nad ich brzmieniem
3. W poszukiwaniu tendencji ewolucji prawa "wyłaniającej się" poprzez oddziaływanie podziału na res corporales i incorporales
4. Wyniki historyczno-porównawczych badań nad res incorporalis jako źródło inspiracji w dyskusji na temat dogmatycznego ujęcia "przedmiotu praw rzeczowych"
5. Konkluzje

Zakończenie

Bibliografia

Indeks źródeł prawnych

Indeks antycznych źródeł pozaprawnych

Indeks źródeł stanowiących podstawę badań nowożytnej nauki prawa do końca XIX wieku

The Roman res incorporales and the formation of the concepts of "things" and "object of property" in the European theory of private law (Summary)

Write Your Own Review
You're reviewing:Rzymska „res incorporalis” a kształtowanie się pojęć „rzeczy” i „przedmiotu praw rzeczowych” w europejskiej nauce prawa prywatnego
Detailed information
Publication Version printed
Title (EN) The Roman res incorporales and the formation of the concepts of "things" and "object of property" in the European theory of private law
Type of publication Monografia
Edition I
Series Prawo nr 161
ISSN 0083-4262
ISBN 978-83-232177-0-1
Number of pages 268
Number of publishing sheets 17,00
Format [cm] 17, 0 x 24, 0
Type of binding hardcover
Sign up