Publikacja ta ma stanowić kompendium wiedzy na temat doświadczanych przez ludzi niełatwych sytuacji życiowych. Jej konstrukcję wyznaczył art. 7 ustawy o pomocy społecznej z 12 marca 2004 roku (stan prawny: 2010 rok); obszary tematyczne są tu więc ułożone według wyznaczonego nim porządku. Poruszana tu problematyka (w postaci refleksji o charakterze teoretycznym i towarzyszącego jej opisu praktykowanych w Polsce form pomocy) dotyczy następujących kwestii: ubóstwo, bezrobocie, bezdomność, sieroctwo, przemoc w rodzinie, ochrona macierzyństwa, ochrona wielodzietności, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, handel ludźmi, brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizm, narkomania, zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa oraz klęska żywiołowa lub ekologiczna.

In its assumptions, this publication is to be a compendium of knowledge on difficult life situations experienced by people. Its structure has been determined by Article 7 of the Law on Social Assistance of 12 March 2004 (the legal state valid for 2010); thus subject areas are arranged here according to its order. The problems discussed in the book (in the form of reflection on the theoretical character and the accompanying description of the forms of assistance offered in Poland) thus concerns the following questions: poverty, unemployment, orphanhood, violence in family, protection of maternity, protection of families with many children, disabilities, chronic or severe disease, helplessness in the matters of child care and upbringing and in running a household, especially in one-parent families and in those with many children, trafficking of people, lack of abilities to adapt to life of youth who leave foster and educational institutions, difficulties with integrating of foreigners, who have obtained the status of exiles in the Republic of Poland or additional protection, difficulties with adaptation to life of those who have been released from prisons, alcoholism, drug addiction, unexpected events as well as crises and natural and ecological disasters. The present authors’ studies, which carried out syntheses to such an extent as it was possible, revealed the complexity and richness of the problems undertaken and mainly their relevance to today in Poland.

WSTĘP         
AGNIESZKA MAKAŚ
UBÓSTWO
Zagubiony w świecie konsumpcji         
MAREK ANDRZEJEWSKI
SIEROCTWO
Sieroctwo, czyli o kogo chodzi         
MONIKA OLIWA-CIESIELSKA
BEZDOMNOŚĆ
Bezdomność – to problem, bezdomny – to człowiek         
KAMILA SŁUPSKA-KWIATKOWSKA
BEZROBOCIE
Praca – możliwość zaspokajania potrzeb – perspektywy, czyli o tym, co robić, by ta triada mogła się urzeczywistnić         
IZABELA CYTLAK
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
Czyli o doświadczaniu ograniczonej sprawności z perspektywy jakości życia         
DANUTA KRZYSZTOFIAK
DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA
Rzecz o wspieraniu człowieka w sytuacji niemocy         
EWA JAROSZ
PRZEMOC W RODZINIE
„Normalna patologia” – czyli jak się baby nie bije, to jej wątroba gnije, a dzieci i ryby głosu nie mają!         
ZBIGNIEW LASOCIK
POTRZEBA OCHRONY OFIAR HANDLU LUDŹMI
Rzecz o tym, że mamy nowy zbiorowy obowiązek         
EWA WŁODARCZYK
POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA I WIELODZIETNOŚCI
Czyli czy stan błogosławiony Polek ma błogosławieństwo państwa         
IZABELA KRASIEJKO
BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO, ZWŁASZCZA W RODZINACH NIEPEŁNYCH LUB WIELODZIETNYCH
Od bezradności do zaradności rodziny         
MAREK ANDRZEJEWSKI
BRAK UMIEJĘTNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA MŁODZIEŻY OPUSZCZAJĄCEJ PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE
Czyli o potrzebie wspierania wychowanków w usamodzielnianiu         
RENATA A. NGUYEN
TRUDNOŚCI W INTEGRACJI CUDZOZIEMCÓW, KTÓRZY UZYSKALI W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ STATUS UCHODŹCY LUB OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ
Czyli o trudnościach cudzoziemców w Polsce i o wspieraniu w ich niemożnościach         
HANNA KARASZEWSKA
TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU ¬ Z ZAKŁADU KARNEGO
Pomoc postpenitencjarna, czyli o tym, jak państwo wspiera osoby opuszczające zakład karny i zabezpiecza się przed zjawiskiem recydywy         
EWELINA SILECKA
ALKOHOLIZM
Problem indywidualny czy problem społeczny?         
AGNIESZKA BARCZYKOWSKA
NARKOMANIA
Między drug free a terapią substytucyjną – w poszukiwaniu skutecznego mo-delu pomocy osobom uzależnionym i współuzależnionym     
EWA WŁODARCZYK
ZDARZENIE LOSOWE I SYTUACJA KRYZYSOWA
Czyli o tym, że niekiedy sam czas to za mało, by uleczyć rany         
Ewa Włodarczyk
KLĘSKA ŻYWIOŁOWA LUB EKOLOGICZNA
Czyli o tym, że statystyka nie dotyka tego, co jest wewnątrz         
INFORMACJE O AUTORACH         
Man faced with critical life situations. From the theory and practice of social work (Summary)    ?