Monografia jest zbiorem usystematyzowanych rozważań dotyczących wykluczenia społecznego w różnych aspektach występowania zjawiska. Ukazuje multiprzyczynowość i wielowymiarowy charakter problemu, jego znane i nieznane przejawy, skutki polegające na wielopoziomowej, relatywnej deprywacji. Autorzy przeprowadzają czytelnika przez problematykę wykluczenia jednostki i rodziny, wynikającego z przemian społecznych, gospodarczych czy politycznych współczesnego świata. Charakteryzują środowiska funkcjonowania człowieka odpowiedzialne za kreowanie wykluczenia (środowisko szkolne, enklawy biedy), rozważają czynniki generujące ekskluzję społeczną (niepełnosprawność psychiczna, fizyczna, dysfunkcje wynikające z wieku – faktu bycia osobą starszą), powodujące niemożność pełnego uczestnictwa społecznego, brak dostępu do praw społecznych, dóbr publicznych, instytucji jednostek, grup społecznych. W książce poruszono problem wykluczenia społecznego osób opuszczających zakłady karne oraz ich rodzin. Omówiono kwestie możliwości i barier readaptacji i inkluzji społecznej jednostek posiadających w swej biografii pobyt w instytucji o charakterze totalnym. Autorzy poszczególnych rozdziałów rozważając kwestie wykluczenia i jego przyczyn, opisują działania z zakresu profilaktyki i wsparcia jednostek narażonych na ekskluzję społeczną lub będących już na marginesie życia społecznego.