Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki
- Dostępność: dostępny
- ISBN: 978-83-232-2347-4
- Kategoria: OUTLET, Filologia Polska, Językoznawstwo, Literaturoznawstwo
- Data wydania: 2011
Nominacja do Nagrody w Konkursie im. Jana Długosza (Kraków 2010).
Nowa książka wybitnego literaturoznawcy, tłumacza, poety - poświęcona poetyce przekładu i zagadnieniom translatologii, o których Autor we wstępie pisze: "Co nowego wnosi przekład literacki do poetyki? Jakie cechy łączą, jakie dzielą krytykę tłumaczeń od krytyki dzieł oryginalnych? Dlaczego tak trudno opowiedzieć narodową historię sztuki tłumaczenia? Co ma począć tłumacz z utworami, w których odzywają się głosy nieznanych jego czytelnikom dzieł obcojęzycznych? Jakimi drogami do utworów oryginalnych przenikają pokusy poliglotyzmu? Czym odznacza się sfera wzajemnych oddziaływań twórczości autorskiej i translatorskiej? Co traci, co zyskuje tłumacz, który próbuje grać rolę "autora pomocniczego" przekładanego utworu? Co to znaczy, że w każdym przekładzie pozostają elementy "nieprzekładu"? Na czym polega mechanizm niezamierzonego komizmu tłumaczeń? O jakie wartości toczą się "wojny" między tłumaczami tego samego utworu? Które tradycje oraz innowacje komparatystyczne zasługują na wznowienie? Czym są "polasobowtóry" w literaturach oddalonych od siebie kulturowo i geograficznie? Którędy biegną granice między przekładem literackim a intersemiotycznym? Na pytania powyższe, i na wiele innych, szukam w swej najnowszej książce odpowiedzi, z których Czytelnik wysnuje dylematy własne, bo taka jest natura żywej wiedzy o tajnikach sztuki (nie tylko przekładu)".
Od autora
- ROZDZIAŁ I. Cudze słowo w cudzym słowie. Intertekstualność, literackość, paradygmatyczność
- Intertekstualność a literackość
- Między tekstami literatury rodzimej
- Między tekstami literatur obcych
- Dzieło literackie w paradygmatycznym uniwersum
- Szereg klawiaturowy
- Szereg leksykonowy
- Szereg tekstowy
- W kręgu poetyki odbioru
-
- ROZDZIAŁ II. Jedno- i wielojęzyczność literackich "światów". Między poetyką dzieła oryginalnego a poetyką przekładu
- Dzieło zamknięte w języku
- Poetyka "światów" wielojęzycznych
- Dyrektywy przekładowe w dziele oryginalnym
- Konfrontacje i separacje
- Dwa sposoby istnienia poetyki przekładu
- Nie ma aksjologii czystych form
-
- ROZDZIAŁ III. "Dzień dobry, jam ciotka twa". W strefie nieprzekładu
- Nieprzekładalność konstrukcji utworu
- Nieprzekładalność chwytu językowego
- Nieprzekładalność chwytu graficznego
- Nieprzekładalność cytatu
- Nieprzekładalność denotacji
- Nieprzekładalność konotacji
- Gra substytucji i translokacji
-
- ROZDZIAŁ IV. "Zażenowana mortadela". Translatorskie komedie omyłek
- Odstępstwa zamierzone, omyłki niekonieczne lub nietranslatologiczne
- Śmiesznostki przekładów
- Recenzenckie polowania na komediowe efekty
-
- ROZDZIAŁ V. Tłumacz jako autor pomocniczy
- Sekrety rzeczy
- Narracja jako instrukcja obsługi
- Gdy tłumacz się wtrąca
-
- ROZDZIAŁ VI. Tajemnica istnienia (sporadycznego) krytyki przekładu
- Wiedza wobec niewiedzy
- Cele krytyki przekładu
- Funkcja korekcyjna (krytyk jako tłumacz)
-
- ROZDZIAŁ VII. Tłumaczenie jako „wojna światów”
- Współodpowiedzialność autora oryginału
- "Świat podstawiony"
- Ciemności kryją wiersze
- Prywatność tłumacza
- Wybuch wojny "światów podstawionych"
- "Świat" pierwszej strofy
- "Świat" drugiej strofy
- "Świat" trzeciej strofy
-
- ROZDZIAŁ VIII. Metafory, które "wiedzą", czym jest tłumaczenie
- Do kogo podobny jest tłumacz?
- Metafory aksjologiczne i epistemologiczne
- Duch oryginału oraz inne duchy
- Gdy duch jest dobry, a litera zła
- Utopia dosłowności
-
- ROZDZIAŁ IX. Historia i komparatystyka
- Historia przekładu według Wacława Sadkowskiego
- Komparatystyka według Andrzeja Litworni
-
- ROZDZIAŁ X. Pola-sobowtóry. Rewolucja i komparatystyka
- Tłumaczenie wiersza quasi-wierszem
- Między literaturą a literaturą
- Pola ideologii
- Poetycki repertuar rewolucji
- Najmniej słów
- Pola odwrotu
- ROZDZIAŁ XI. Polska w poetyckim gabinecie luster. W kręgu komparatystyki wewnętrznej
- Zwierciadła psychosfery
- Polska w pięciu obrazach
-
- ROZDZIAŁ XII. Przekład całkowity, czyli o potędze hiperboli
- Dwie perspektywy translatologii
- Paradoks całkowitości
- Z polskiego na polski
- Przekład intrasemiotyczny?
- Kryteria "bycia przekładem"
- Przekład na język osobistych doświadczeń odbiorcy
- Jedno z wielu podejść
-
- ROZDZIAŁ XIII. Jeszcze o transmutacji. Gennadij Ajgi i dylematy abstrakcjonizmu
- Wiersz jako rzecz
- Awangardowe przymierza poezji i sztuk wizualnych
- Transformacje obrazu
-
- Indeks nazwisk
Informacje szczegółowe | |
---|---|
Wersja publikacji | drukowana |
Format | 17,0 x 24,0 |
Typ publikacji | Podręcznik, skrypt |
Wydanie | III poprawione i rozszerzone |
ISBN | 978-83-232-2347-4 |
Liczba stron | 336 |
Liczba arkuszy wydawniczych | 22,00 |
Rodzaj oprawy | twarda |