Monografia prezentuje nowatorskie spojrzenie na prawo pracy. Autorka podejmuje się przedsięwzięcia na gruncie polskiej nauki prawa niezwykle odważnego, nowatorskiego i zmierzającego w kierunku pozwalającym adekwatniej ująć rzeczywistość. Proponuje Ona spojrzeć na prawo pracy w perspektywie kategorii prawa podmiotowego, sugerując opisywanie tego prawa z perspektywy praw podmiotowych pracownika – czy szerzej – „człowieka pracy”, pozostawiając opis prawa w sensie przedmiotowym pojętym jako zbiór nakazów i zakazów.

W prezentowanej monografii Autorka, podążając szlakiem wyznaczonym tytułowym zagadnieniem, sięga do koncepcji prawa podmiotowego w prawie cywilnym, do koncepcji prawa podmiotowego w prawie publicznym, a także do koncepcji tego prawa przedstawianych w ramach teorii prawa. Za opracowaniem tych zagadnień stoi wręcz tytaniczna praca, która prowadzi Autorkę do spojrzenia na problemy z niezwykle szerokiej perspektywy – całego systemu prawnego. Dochodzi Ona do wniosku, że koncepcją najbardziej adekwatną dla ujęcia problematyki prawa pracy, pozwalającą także na „porządkowanie” innych koncepcji prawa podmiotowego, jest ta, która w centrum takiego prawa umieszcza stan rzeczy należnych podmiotowi prawa, zatem wartość czy dobro prawnie doniosłe. Jest to też koncepcja wypracowana na potrzeby teoretycznego ujęcia praw człowieka (międzynarodowo i konstytucyjnie chronionych).

Wprowadzenie

Rozdział I. Zagadnienia wstępne
1. Wyjaśnienie i uzasadnienie wyboru tematyki
2. Stan badań w zakresie tematu
3. Założenia wyjściowe dla sformułowania koncepcji i hipoteza badawcza oraz podstawowe wątki problemowe
4. Konstrukcja opracowania

Rozdział II. Sytuacje prawne – sytuacje regulowane przez normy prawne. Prawo podmiotowe. O „problemie” praw podmiotowych w prawie pracy
1. Uwagi wstępne
2. Podstawowe i pochodne sytuacje prawne. Złożone sytuacje prawne
3. Prawo podmiotowe jako kompleks sytuacji prawnych
3.1 Prawo podmiotowe „w ogólności”. Spór o „istotę” prawa podmiotowego
– spór o wartości. Krytyczne spojrzenie na proces formalnej analizy praw podmiotowych
3.2 Prawo podmiotowe jako kompleks sytuacji prawnych na gruncie praw człowieka. Koncepcja: prawa człowieka do stanu należnego
4. „Problem” praw podmiotowych w prawie pracy
4.1 Multicentryczność praw podmiotowych w prawie pracy. „Wielość” podmiotów zobowiązanych „z tytułu” realizacji praw podmiotowych „człowieka pracującego”
4.2 O przydatności koncepcji prawa człowieka do stanu należnego, czyli w odpowiedzi na złożoną strukturę systemu ochrony praw człowieka „człowieka pracującego” w prawie pracy
4.3 Prawo a wolność w prawie pracy
5. Podsumowanie

Rozdział III. Prawa podmiotowe w prawie pracy: czy rzeczywiście alternatywa dla ich publicznoprawnego bądź prywatnoprawnego charakteru?
1. Uwagi wstępne
2. Prawa podmiotowe prywatne – sens i istota konstrukcji, rodzaje
3. Prawa podmiotowe publiczne – sens i istota konstrukcji, rodzaje
4. Prawa podmiotowe „w ogólności”. Dobro (wartość) jako fundament prawnej konstrukcji prawa podmiotowego
5. Prawa podmiotowe w prawie pracy: prywatne czy publiczne? O doktrynalnym ujęciu tych praw
6. O przydatności konstrukcyjnej prywatnych/publicznych praw podmiotowych na gruncie prawa pracy
6.1. Teoretyczna konieczność wskazywania na prawa podmiotowe w prawie pracy
6.2. Jeśli prawa podmiotowe: „publiczne”, to znaczy…względem państwa? Władzy publicznej? Pracodawca w „formule” władzy publicznej
6.3. …a jeśli „prywatne”? To znaczy jakie? Prywatne podmioty jako zobowiązani z tytułu publicznych (konstytucyjnych) praw podmiotowych. Horyzontalność oddziaływania publicznych (konstytucyjnych) praw podmiotowych
7. Koegzystencja publicznych i prywatnych praw podmiotowych w prawie pracy. Przykład dobra (wartości) satysfakcji z pracy jako dobra budującego ogólnie pojęte prawo podmiotowe, zarówno publiczne, jak i prywatne. Ale przede wszystkim o potrzebie „czuwania” nad koniecznością ciągłości procesu wyodrębniania kolejnych dóbr (wartości) w prawie pracy
8. Państwo jako adresat publicznego prawa podmiotowego z zakresu prawa pracy a zadania publiczne państwa – uwagi porządkujące w kontekście prawa pracy. O społecznych „półperyferyjnych” stosunkach pracy w Polsce i szansach na ich zmianę w kontekście poszerzenia zadań publicznych związanych z pracą
9. Podsumowanie

Rozdział IV. Konstytucyjne (publiczne) prawa podmiotowe na gruncie prawa pracy – o prawach człowieka „człowieka pracującego” z perspektywy Konstytucji RP – „treść i procedura”
1. Uwagi wstępne
2. Określenie treści praw człowieka „człowieka pracy” (praw społecznych) – zagadnienia materialne
2.1. Warunki ustalenia treści konstytucyjnych praw socjalnych. Zasady: godności, równości, nienaruszalności istoty praw i wolności człowieka
2.2. Granice ingerencji w prawa i wolności człowieka pracującego
2.3. Znaczenie art. 81 Konstytucji w określaniu treści praw i wolności człowieka „pracującego”
3. Określenie treści praw człowieka „człowieka pracy” (praw społecznych) – zagadnienia formalne
3.1. Perspektywa jednostki: art. 77, 79 Konstytucji. Horyzontalne stosowanie praw konstytucyjnych. Normy samowykonalne
3.2. Perspektywa „sądu”: art. 8, 178 ust. 1 Konstytucji. Dochodzenie konstytucyjnych praw socjalnych na drodze sądowej w zakresie rdzenia tych praw oraz tzw. elementów peryferyjnych
4. Podsumowanie

Rozdział V. „Podmiotowe” prawo pracy. Prawo pracy w sensie podmiotowym – odpowiedź na realizację praw człowieka
1. Uwagi wstępne
2. Prawo pracy – prawem podmiotowym! Szkodliwość utrzymywania pojęcia prawa pracy jako prawa przedmiotowego i przyczynach tego stanu rzeczy
3. Spór o charakter prawa pracy: czy rzeczywiście kluczowy?
3.1. Czy stosunek prywatny może być „publiczny”? O publicznym charakterze norm powszechnie obowiązujących w prawie. Porządek publiczny
3.2. Prywatnoprawny „pracodawca” w systemie administracji publicznej w związku z realizacją praw człowieka „człowieka pracującego”. „Administracyjny” stosunek pracy?
4. Stosunek pracy: czy rzeczywiście centralna instytucja prawa pracy?
4.1. Pracownik we wspólnocie realizującej prawa człowieka. Zakładowa wspólnota pracy w strukturze państwa. A czy zakład administracyjny?
4.2. Prawa podmiotowe jako podstawowe teoretycznoprawne narzędzie prawa pracy w realizacji polityki społecznej
5. Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia

Summary (Subjective rights in labour law - and towards ‚whom’? The dispute over the nature of labour law)

The monograph presents an innovative approach to labour law. The author’s extremely brave and innovative undertaking on the grounds of Polish legal science aims to present the reality in a more appropriate way. She proposes to look at labour law from the perspective of subjective law, suggesting that this law should be described in terms of employees’ subjective rights, or more broadly, "working man", leaving a description of the law in the material sense understood as a set of orders and prohibitions.

In the monograph, the author refers to the concept of subjective right in civil law, the concept of subjective right in public law, and concepts of this right presented within the framework of legal theory. Describing these issues is a titanic work, which leads the author to look at the problems from an extremely broad perspective - the entire legal system. She comes to the conclusion that the most appropriate concept for presenting labour law issues, also allowing the "ordering" other concepts of subjective rights, is the concept which places the state of things due to the subject of the law at the centre of such a right, i.e. a legally significant value or good. It is also a concept developed for the purposes of theoretical presentation of human rights (internationally and constitutionally protected).