Publikacja zawiera gruntowne opracowanie dotyczące możliwości mediów w zakresie wspomagania osób niepełnosprawnych - niewidomych i niedowidzących. Nauki pedagogiczne i pokrewne dziedziny odniosą wymierną korzyść z upowszechniania wiedzy o sposobach praktycznego stosowania technik elektronicznego przekazu w terapii, usprawnianiu, a także kształceniu osób niedowidzących i niewidomych.

The book deals with exploiting new information technologies (IT) by blind and visually impaired adults. Thesis provide answers to following questions: What is the availability, commonness and intelligibility of IT among the blind people? How the IT support the cognitive, emotional and social functioning of blind people? What is the correlation between specific individual features of blind people and the use of IT? The thesis shows that exploiting specific computer software, electronic devices and miscellaneous tools, the people with impaired seeing, despite of limitations in receipt and processing of information or social interactions, can enrich their emotional functioning, actively participate in education and professional work, and also arrange their free rime.

Wprowadzenie

ROZDZIAŁ 1. Bariery w funkcjonowaniu osób niewidomych
1.1. Definicja i typizacja niepełnosprawności
1.2. Etiologia i postaci dysfunkcji wzroku
1.3. Problemy w funkcjonowaniu osób niewidomych
1.3.1. Trudności w procesie poznawczym
1.3.2. Zachowania społeczne osób niewidomych
1.3.3. Konsekwencje emocjonalno-motywacyjne braku wzroku

ROZDZIAŁ 2. Nowe media a funkcjonowanie poznawczo-emocjonalno-społeczne człowieka
2.1. Komputer, Internet, multimedia – konwencja terminologiczna i rozwój zastosowań
2.2. Wspomaganie funkcjonowania człowieka technologiami informacyjnymi
2.2.1. Nowe technologie informacyjne jako źródło poznawcze
2.2.2. Emocje i motywacja
2.2.3. Interakcje społeczne a media elektroniczne

ROZDZIAŁ 3. Formy wspomagania osób niewidomych nowymi technologiami informacyjnymi
3.1. Rehabilitacja i diagnostyka komputerowa
3.2. Znaczenie nowych technologii informacyjnych dla osób niewidomych
3.2.1. Komputer jako narzędzie komunikowania
3.2.2. Dostępność informacyjna i edukacja wspomagana nowymi technologiami
3.2.3. Edukacja na odległość
3.2.4. Praca zawodowa
3.2.5. Telepraca
3.2.6. Aktywność własna i potrzeba samorealizacji
3.2.7. Organizacja czasu wolnego – rekreacja i rozrywka

ROZDZIAŁ 4. Specjalistyczny sprzęt komputerowy i oprogramowanie dla osób z dysfunkcją wzroku
4.1 Pismo dla niewidomych
4.1.1. Monitory brajlowskie
4.1.2. Drukarki brajlowskie
4.1.3. Notatniki brajlowskie
4.2. Programy mówiące i syntezatory mowy
4.2.1. Urządzenia lektorskie
4.2.2. Cyfrowe notatniki dźwiękowe (dyktafony cyfrowe)
4.2.3. Mówiące telefony komórkowe
4.2.4. Systemy rozpoznawania znaków (OCR)
4.2.5. Programy powiększające
4.3. Odwzorowywanie obrazów za pomocą technologii komputerowej
4.4. Tyflointernet

ROZDZIAŁ 5. Nowe media wspomagające funkcjonowanie niewidomych dorosłych w świetle badań własnych
5.1. Wyniki badań sondażowych
5.1.1. Charakterystyka grupy badawczej
5.1.2. Częstotliwość i miejsce korzystania z komputera
5.1.3. Powszechność urządzeń tyfloinformatycznych wśród osób z dysfunkcją wzroku
5.1.4. Nauka obsługi urządzeń elektronicznych (osoby, instytucje, kursy i szkolenia)
5.1.5. Bariery, ograniczenia i trudności dotyczące wykorzystania nowych technologii informacyjnych
5.1.6. Edukacja przez Internet
5.1.7. Usługi internetowe a komunikowanie
5.1.8. Wykorzystanie komputera w pracy zawodowej
5.1.9. Komputer i Internet w czasie wolnym osób z dysfunkcją wzroku
5.1.10. Multimedia
5.1.11. Samorealizacja a tworzenie własnych komunikatów elektronicznych
5.1.12. Indywidualne cechy sprzyjające wykorzystywaniu komputera i Internetu
5.1.13. Wpływ komputera i Internetu na rozwój specyficznych cech osobowości
5.1.14. Wpływ użytkowania komputera i Internetu na kształtowanie samooceny i wizerunku świata przez osobę z dysfunkcją wzroku
5.2. Wywiady autobiograficzno-narracyjne
5.2.1.  Badany 01 – od tłumaczeń do szkoleń tyfloinformatycznych
5.2.2. Badany 02 – między historią a informatyką
5.2.3. Badany 03 – zinformatyzowany matematyk
5.2.4. Badana 04 – komputer w życiu pedagoga
5.2.5. Badany 05 – opierając się nowym technologiom

ROZDZIAŁ 6. Interpretacja wyników badań. Wnioski
6.1. Dostępność, powszechność oraz przystępność nowych technologii informacyjnych wśród osób niewidomych
6.2. Wspomaganie poznawczo-emocjonalno-społecznego funkcjonowania osób niewidomych nowymi technologiami informacyjnymi

Podsumowanie

Literatura

New media for the visually impaired (summary)