Publikacja jest pokłosiem zorganizowanej w listopadzie 2019 roku sesji naukowej poświęconej autotematyzmowi we współczesnej humanistyce, a także elementem szerszego projektu badawczego, którego celem jest metodologiczne odświeżenie i przywrócenie badaniom literaturoznawczym pojęcia autotematyzmu, popularnego w XX stuleciu w związku z dominacją paradygmatu strukturalno-semiotycznego oraz żywotnością poetyk modernistycznych, współcześnie zaś (między innymi w wyniku transformacji politycznej oraz przemian kulturowych i infrastrukturalnych po roku 1989) nieco odsuniętego. Książka, którą Czytelnicy i Czytelniczki trzymają w rękach, stanowi próbę zmierzenia się z metarefleksją w jej mnogich współczesnych wydaniach, będąc zarazem przekrojową próbą odpowiedzi na przynajmniej niektóre z pytań, które powinniśmy zadawać dziś literaturze, lub które literatura powinna zadawać sobie sama.

Przedmowa

I. PRZEKROJE

Agnieszka Waligóra

Przeciwko autotematyzmowi

Jarosław Płuciennik

Autotematyzm i jakościowe badanie? Rola metakognicji w obserwacji uczestniczącej

na kilku przykładach

Witold Sadowski

„Potyczka we wsi Wiersze”, czyli wersyfikacja jako temat poezji najnowszej

Iwona Misiak

Potencja autotematyzmu (na przykładzie nowofalowej poezji kobiet)

Karol Maliszewski

Autotematyzm w nowej poezji kobiet

Ewa Kraskowska

Autotematyzm a tzw. literatura środka. Na przykładzie powieści kobiecej

Małgorzata Mikołajczak

„Pocałunek śmierci”. Autotematyzm w wersji regionalnej

Bernadetta Darska

Reporter i reporterka o sobie i o uprawianym gatunku. Na wybranych przykładach

Marta Stusek

Nowe oblicza autotematyzmu w twórczości polskich autorek komiksów

II. ZBLIŻENIA. POEZJA

Magdalena Kokoszka

„Bio-transfiguracje” poetyckie? Uwagi do Tymoteusza Karpowicza koncepcji

poezji

Iga Skrzypczak

„Moja szara strefa powoli obejmuje poezję”. O autotematycznym charakterze

Szarej strefy Tadeusza Różewicza

Katarzyna Wądolny-Tatar

Wiersz-luka, bezwiersz, znikopis. Negatywny autotematyzm w późnej poezji

Urszuli Kozioł

Bogna Wiczyńska

Autotematyzm, autokreacja i autodestrukcja na przykładzie poezji Andrzeja

Babińskiego

Joanna Dembińska-Pawelec

„To ja dopiero będę twoimi słowami”. Autotematyzm we wczesnej twórczości

Stanisława Barańczaka

Anna Spólna

„Język to same errata”. Jacek Podsiadło o przymusie pisania

Iwona Gralewicz-Wolny

„Więc jak to jest z poetami?”. Refleksja metapoetycka w wierszach Wojciecha

Bonowicza

Paweł Mackiewicz

„Jest obietnicą. Jest sekutnicą”. Autotematyzm wiersza na przykładzie [Ka] Marcina

Sendeckiego

Jerzy Borowczyk, Krzysztof Skibski

Autotematyczne kadry Małgorzaty Lebdy

III. ZBLIŻENIA. PROZA

Agnieszka Czyżak

Autotematyzmy czy autofikcje? Przypadek Marka Bieńczyka

Jarosław Fazan

Autokreacja i fantastyka. Kryzys autotematyzmu w powieściach Wita Szostaka

Anna Chróściak (Tomczyk)

Autotematyczne przemieszczenia Wita Szostaka

Izabela Sobczak

Między autotematyzmem a intertekstualnością. O twórczości Ewy Kuryluk

Agnieszka Kocznur

Autokreacja, autobiografia, autofikcja? O metanarracji w Roku królika Joanny

Bator

Karolina Olech

Autorze, gdzie jesteś? Autotematyzm w literaturze dziecięcej na przykładzie twórczości

Wiktora Woroszylskiego

Dorota Pielorz

„Seria niefortunnych zdarzeń” Lemony’ego Snicketa jako cykl autotematycznych

powieści (nie) dla dzieci

Noty biograficzne

This book is the aftermath of a conference in contemporary humanities organized in November 2019 and dedicated to self-automatism and an element of a broader research project, whose goal is to methodologically refresh and restore the concept of self-referentiality, which was popular in the 20th century due to the dominance of the structural-semiotic paradigm and the vitality of modernist poetics, but which is presently somewhat removed (as a result of political transformations, as well as cultural and infrastructural changes after 1989, among other reasons). The book is an attempt to confront meta-reflection in its numerous contemporary editions, and at the same time is a cross-sectional attempt to answer at least some of the questions that we should be asking literature today, or that literature should be asking itself.