Praca stanowi uwieńczenie teoretycznych i empirycznych badań nad zagadnieniami transformacji systemowej w Polsce i innych krajach postkomunistycznych. Autor przedstawia monograficzny, całościowy obraz procesów przemian w Polsce w ujęciu teoretycznym, historycznym i politologicznym, przez co znakomicie wpisuje się w aktualne dyskusje naukowe, intelektualne i polityczne, jakie toczą się na łamach prasy i wydawnictw naukowych na temat sukcesów i porażek minionego siedemnastolecia.

It is the goal of the author of this book to explain processes of which the transformation in Poland consists. The author defines this transformation for his own aims as a conversion of intrasystemic functions. Subordinating the narration to explanation, the author searches for interpretations of the political transformation not only in the political system as such, but in the whole social system, Le. political, economic and the one that concems consciousness. According to the adopted paradigm, this study tries to present the overall picture of the transformation in Poland interpreted from the theoretical and historical point of view as well as from the point of view of political sciences. This is reflected in the conceptualisation of Ws work. It consists of seven chapters and the first two characterise the political and economic system of the Stalinist type. In the next chapter the author tries to analyse the meaning of the transposing and mixing together of the political and economic functions in the Stalinist type systems. In Chapter N the author included theoretical considerations on the ways of studying the system transformation, and in particular the analysis of dependencies between various concepts aIld categories applied in the research. In the remaining chapters the author aims to prove that the transformation in the political system is resolved within the political system, but the other tasks of which the political transformation consists are influenced by other systems - first of all the political system, and its final completion is determined by the consciousness system, or (to put it differently), the construction of a new, integrated and intemalised system of values, models and procedures.

• Wstęp
• 
  Rozdział L System polityczny typu stalinowskiego
  • 1. Sposoby artykulacji interesów społecznych
  • 2. Definiowanie i praktyka rozwiązywania konfliktów społecznych
  • 3. Stopień scentralizowania sposobu kierowania społeczeństwem
  • 4. Proces podejmowania decyzji politycznych
  • 5. Sposoby legitymizowania systemu
• 
  Rozdział II. System ekonomiczny typu stalinowskiego
  • 1. Sposoby definiowania
  • 2. Istota i cechy systemów ekonomicznych
  • 3. Struktura i otoczenie systemu ekonomicznego w stalinowskim modelu socjalizmu
  • 4. Powstanie i ewolucja polskiego systemu ekonomicznego w latach 1944-1989
• 
  Rozdział III. Mechanizm destrukcji funkcji systemowych
  • 1. Rynek jako czynnik identyfikacji cech systemowych
  • 2. Między autorytaryzmem a totalitaryzmem systemowym
  • 3. Typologia funkcji systemowych w państwach obozu radzieckiego
• 
  Rozdział IV. Sposoby pojmowania i definiowania transformacji systemowej
  • 1. Wielkie eksperymenty społeczne
  • 2. Dylematy terminologiczne - próba zaadaptowania istniejących pojęć
  • 3. Poszukiwanie nowej kluczowej kategorii opisu procesu
  • 4. Możliwości adaptowania obcych doświadczeń
• 
  Rozdział V. Transformacja systemu politycznego
  • 1. Istota konwersji i rekonwersji funkcji systemowych
  • 2. Dylematy w sferze wyboru wartości aksjologicznych, doktryny i programu
  • 3. Proces transformacji władzy centralnej
  • 4. Decentralizacja władzy politycznej - samorządność
• 
  Rozdział VI. Transformacja systemu ekonomicznego
  • 1. Wprowadzenie - założenia i definicje
  • 2. Reformy okresu przed transformacyjnego
  • 3. Stabilizacja i liberalizacja gospodarki
  • 4. Restrukturyzacja gospodarki
  • 5. Prywatyzacja
  • 6. Konfliktowość procesu budowy gospodarki rynkowej
• 
  Rozdział VII. Społeczeństwo obywatelskie w III RP - ciągłość czy restauracja?
  • 1. "Społeczeństwo obywatelskie" jako kategoria teoretyczna i empiryczna
  • 2. Powstanie i losy polskiego społeczeństwa obywatelskiego w okresie I i II RP
  • 3. Próby upaństwowienia "społeczeństwa obywatelskiego" w okresie PRL-u
  • 4. Społeczeństwo obywatelskie w III RP
• 
  Zakończenie
  • 1. W poszukiwaniu teorii transformacji
  • 2. Refleksja teoretyczna nad przebiegiem transformacji
• 
  Bibliografia
• 
  Transformation as a conversion of intrasystemic functions on the example of Poland (S u m m a r y)