Podręcznik złożony z tekstów praktyków arteterapii i terapii przez sztukę, którzy są wieloletnimi dydaktykami. Teksty powstałe na przestrzeni kilkunastu lat praktyki pokazują ewolucję myślenia i działania w obszarze terapii i edukacji przez sztuki wizualne (artykuły Eugeniusza Józefowskiego), teatroterapię (artykuły Anity Stefańskiej) oraz muzykoterapię (teksty Marty Szabelskiej-Holeksy). Autorzy przedstawiają m.in. programy zajęć z muzyko- i arteterapii, kursu dla nauczycieli o rozwijaniu ekspresji twórczej dziecka, zastosowanie baśni i bajek w arteterapii, dramaterapii, warsztatów twórczych. Książka adresowana jest do studentów kierunku pedagogika ze specjalnością edukacja wczesnoszkolna z arteterapią oraz innych kierunków, a także osób zajmujących się terapią przez sztukę i arteterapią.

Wstęp

CZĘŚĆ I
EUGENIUSZ JÓZEFOWSKI
Kreacja plastyczna w przestrzeni sztuki, edukacji i arteterapii

Możliwości zastosowania akcji plastycznej w klasach początkowych
Poza granicami ego
„Inna książka” w rozumieniu studentów IV roku na zajęciach w Pracowni Edukacji Twórczej
O „Spotkaniach warsztatowych” w zielonogórskim BWA
Dwa warsztaty poświęcone kreacji książek w roku 1998
Warsztaty twórcze z dziećmi i młodzieżą na podstawie własnych doświadczeń
Praktyka edukatora sztuki a koncepcja jego kształcenia
Biblioterapia w trakcie kreacji książki
Tekst do katalogu wystawy pt. „Pogodna uważność”
Wstęp do katalogu wystawy pt. „Książki”
Szajning przedmiotu, czyli wędrówka buta
Wybrane terapeutyczne aspekty kreacji plastycznej
Miejsce warsztatów edukacyjno-artystycznych w obszarze sztuki, wybrane przykłady aktywności własnej
Praktyka sztuki jako terapia – kilka uwag edukatora sztuki
Warsztaty twórczej aktywności plastycznej w Pracowni Edukacji Twórczej
Warsztaty twórcze w edukacji plastycznej na podstawie doświadczeń własnych
W poszukiwaniu księgi
Warsztaty twórcze jako forma kreacji plastycznej dzieci w wieku przedszkolnym
Chleba naszego powszedniego
Projektowanie doświadczenia religijnego podczas kreacji plastycznej
Edukacja i sztuka w działaniach warsztatowych na wybranych przykładach
Ilustrowanie jako zapis doświadczenia kreacji
Warsztaty twórcze w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu 9−10 kwietnia 2011 r.
Książka o świecie w Świeciu

CZĘŚĆ II
ANITA STEFAŃSKA
Teatr w przestrzeni zastosowań arteterapeutycznych

O konieczności prowadzenia warsztatów arteterapeutycznych w szkole średniej
Teatr szkolny jako miejsce oddziaływań wychowawczych w procesie dorastania
Teatroterapia osób niepełnosprawnych intelektualnie
Arteterapia a rozwój emocjonalny człowieka
Kobiety idące do studni, czyli historie milczące (współautorka: Sylwia Majcher)
Wykorzystanie dramaterapii w budowaniu poczucia godności własnej młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną
Dramaterapia jako proces nadawania znaczeń przez uczniów z niepełnosprawnością intelektualną
Terapeutyczno-rozwojowe funkcje procesu gry. Między dramą, dramaterapią a psychodramą
Teatroterapia jako antidotum przed odrzuceniem
Zachować godność, czyli o artystycznym teatrze ludzi niepełnosprawnych umysłowo
Opis projektu badawczego na przykładzie wybranych spotkań dotyczących realizacji scenki teatralnej pt. „Kłamstwo”
Funkcje teatru wobec osób niepełnosprawnych umysłowo
Pociąg do ekspresji – warsztat arteterapii (współautorstwo: Sylwia Majcher, Anna Żukrowska)
Wybrane zagadnienia terminologii używanej w teatroterapii
Teatroterapia osób z niepełnosprawnością intelektualną – od teoretycznych założeń do empirycznych egzemplifikacji
Zastosowanie baśni i bajki w arteterapii
Intuicyjna ekspresja aktorów z niepełnosprawnością jako wartość estetyczna (współautorka: Sylwia Majcher)
„Teatr uwarunkowany Osobą” – nie tylko teoretyczne rozważania o pewnej ofercie teatroterapii dla osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną
Przeciw bierności, czyli o rozwojowym walorze teatroterapii

CZĘŚĆ III
MARTA SZABELSKA-HOLEKSA
Muzyka w przestrzeni zastosowań edukacyjnych

Wprowadzenie
Ja – Oni − My (współautor: Szymon Matyśkiewicz)
Odnaleźć siebie i uwierzyć w siebie – działania twórcze dzieci i młodzieży w świetlicy socjoterapeutycznej przy Konferencji Stowarzyszenia św. Wincentego a’Paulo w Ostrowie Wlkp.
Tacy jak my, a może trochę lepsi (współautorka: Anita Stefańska)
Program zajęć z muzykoterapii
Program zajęć z arteterapii
Dziecięcy świat emocji
Autorski program realizacji zajęć muzyczno-ruchowych w przedszkolu integracyjnym dla grup 3–4-latków oraz 5–6-latków
Rozwijanie ekspresji twórczej dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Program kursu dla nauczycieli
Ewaluacyjne aspekty terapii przez sztukę jako formy realizacji zajęć pozalekcyjnych w szkole podstawowej
Interpersonalna komunikacja i dialog pomiędzy nauczycielem a uczniem w obszarze spotkań ze sztuką