W jaki sposób czytający wyszukują punktów rozpoczęcia czytania i według jakich kryteriów tworzą własne ścieżki poznawcze w trakcie recepcji np. grafik informacyjnych?
Współczesne przekazy medialne stają się wizualnie rozdrobnione, co zauważalne jest chocby w szacie graficznej wielu podręczników, czasopism, interfejsów internetowych czy grafik informacyjnych. Media te szczególnie silnie eksponują małe porcje tekstowe i obrazowe, stając się w tym sensie pozbawione sekwencyjnego i liniowego odbioru, typowego dla recepcji literatury pięknej lub dzieła filmowego.

Autor odpowieda na pytanie, czy zróżnicowany układ graficzny (design) wpływa na prowadzenie uwagi wzrokowej i rozumienie treści przez nastoletnich odbiorców, stosując metodę pomiaru ruchów gałki ocznej (okulografii) w trakcie ekspozycji różnych typów infografik.

Rezultaty badań mogą być przydatne w projektowaniu graficznym materiałów drukowanych oraz tekstów elektronicznych.

Wstęp

ROZDZIAŁ 1
Rodzaje informacji wizualnej

Czy żyjemy w kulturze wizualnej?

Informacja wizualna – od malowideł naskalnych do infografik

Historyczne przykłady zapisu informacji wizualnej
Jan Amos Komeński – koncepcja wizualnego podręcznika
ISOTYPE – wizualizacja danych statystycznych

Czym właściwie są infografiki?
Co odróżnia wizualizację danych od infografiki?

Współczesne infografiki w komunikacji prasowej
Infografiki 

Koncepcja infografiki Edwarda Tuftego

Klasyfikacja infografik i wizualizacji informacji

Podsumowanie

ROZDZIAŁ 2
Projektowanie grafik informacyjnych

Czym jest projektowanie graficzne (graphic design)?
Projektowanie graficzne a zmiana postaw użytkowników

Projektowanie graficzne – aspekt kulturowy
Współczesne tendencje w projektowaniu graficznym

Jakimi regułami rządzi się projektowanie graficzne?
Hierarchia wizualna

Realizm prezentowanych treści – cechy estetyczne

Psychopedagogiczne przesłanki dla projektowania graficznego
Znaczenie teorii ekologicznej J.J. Gibsona dla projektowania graficznego
Teoria Władysława Strzemińskiego
Zjawisko obciążenia poznawczego
Koncepcja kształcenia multimedialnego W. Strykowskiego
Paivio – teoria podwójnego kodowania

ROZDZIAŁ 3
Czytanie informacyjne

Kulturowa rola czytania

Czytanie informacyjne. Dominacja czytania ustępuje dominacji przeglądania

Fizjologiczna istota procesu czytania
Rozumienie w czytaniu tekstu

Czytelność druku oraz graficzne właściwości tekstu wpływające na jakość czytania
Czytanie a rodzaj druku – pojęcie czytelnego druku 
Czytanie gazet codziennych oraz ich wydań internetowych – porównanie badań
Czytanie a cechy edytorskie tekstu
Czytanie tekstów wielomodalnych

Czytelnik jako użytkownik tekstu

Przegląd metod badań nad rejestracją ruchów oczu w trakcie czytania
O badaniach nad rejestracją ruchów oczu
Pomiar fiksacji wzroku
Pomiar sakkad
Metody prowadzenia badań eksperymentalnych 

Podsumowanie

ROZDZIAŁ 4
Jak badać infografiki?  Przedmiot i cele badań

Problemy badawcze

Metody i techniki badawcze

Narzędzia badawcze

Zastosowany plan eksperymentalny

Teren badań i dobór próby badawczej

ROZDZIAŁ 5
Jak młodzi czytają infografiki?

Infografika Jak zauważyć ukrytą broń? (JZUB)
Kryteria wyznaczające sposób czytania infografiki JZUB 
Płeć a sposób czytania
Inne zmienne zaobserwowane w eksperymencie

Infografika Wielka oceaniczna plama śmieci (WOPS) 
Kryteria wyznaczające sposób czytania infografiki WOPS
Inne zmienne zaobserwowane w eksperymencie
Analiza statystyk czytania w obszarach zainteresowań (AOI) infografiki WOPS
Różnice w czytaniu uzyskane na podstawie analizy map cieplnych

Aktywność czytelnicza uczniów a sposób odczytywania infografik

Aktywność internetowa uczniów a sposób odczytywania infografik

Inne zaobserwowane zmienne jakościowe

Płeć uczniów a sposób odczytywania infografik

Podsumowanie i dyskusja nad wynikami

ROZDZIAŁ 6
Czytanie typu uczenie się

Wiedza jako kategoria konstruowana przez uczniów – wprowadzenie

Badanie infografiki Jak zauważyć ukrytą broń? (JZUB)
Wyniki testu wiadomości dla całej próby odczytującej infografikę JZUB w wersji eksperymentalnej i kontrolnej
Poziom zapamiętania wiadomości w teście JZUB
Poziom zrozumienia wiadomości w teście JZUB
Ranking szkół na podstawie osiągniętych wyników testu wiadomości

Badanie infografiki Wielka oceaniczna plama śmieci (WOPS)
Ogólny wynik testów wiadomości dla całej próby odczytującej infografikę WOPS w wersji eksperymentalnej i kontrolnej
Poziom zapamiętywania wiadomości w teście WOPS
Poziom rozumienia wiadomości w teście WOPS
Ranking szkół na podstawie osiągniętych wyników testu wiadomości

Podsumowanie i dyskusja nad wynikami

ROZDZIAŁ 7
Postawy uczniów wobec infografik 

Postawy uczniów wobec uczenia się za pomocą infografik

Postawy wobec infografiki Wielka oceaniczna plama śmieci (WOPS)
Interpretacja łączna komponentu emocjonalnego i poznawczego postawy wobec
infografiki WOPS
Postawy wobec odczytywania infografiki WOPS a płeć badanych uczniów

Postawy wobec infografiki JZUB
Łączna interpretacja czynnika emocjonalnego i poznawczego postawy wobec infografiki JZUB
Postawy wobec odczytywania infografiki JZUB a płeć badanych uczniów

Podsumowanie i dyskusja nad wynikami

Zakończenie

Jakie znaczenie dla praktyki edukacyjnej mają uzyskane podczas badań wyniki?

Rozszerzone pojęcie czytania

Załączniki

Bibliografia

Summary (Informational Reading. Infographics in Cognitive Processes)

Contemporary media messages are becoming visually fragmented. This is noticeable in the graphic design of many textbooks, magazines, web interfaces or infographics. These media are particularly strong in exposing small portions of text and image. In this sense, they are deprived of the sequential and linear reception typical for the reception of a work of fiction or film. Thus, the question arises as to how the recipients search for starting points for reading and according to which criteria they create their own cognitive paths during the reception, e.g. of infographics.

In this work, the answer to the question of whether a diverse graphic layout (design) influences teenagers' visual attention and understanding of content. For this purpose, a method of measuring eyeball movements (oculography) was used during exposure of different types of infographics. The results of this research are widely used in graphic design of printed materials and electronic texts.