Sportowe zakłady bukmacherskie łączą w sobie tradycyjne atrybuty gry hazardowej z dziejącym się niezależnie od niej wydarzeniem sportowym. Osoby grające stawiają pieniądze na określone rozstrzygnięcie meczu piłkarskiego, walki bokserskiej czy choćby wyścigów konnych. W przeciwieństwie do ruletki, kości czy loterii mierzą się jednak z sytuacją, gdzie o ostatecznym wyniku rozgrywki decyduje bardzo duża liczba czynników. Uprawianie sportowych zakładów bukmacherskich stanowi zatem laboratorium procesów związanych z ryzykiem i podejmowaniem decyzji, ale także z analizowaniem świata społecznego, przypisywaniem znaczeń danym aktywnościom czy wyznawaniem określonego światopoglądu.

Autor książki stara się odpowiedzieć na pytanie, jak gracze praktykują sportowe zakłady bukmacherskie – dlaczego postrzegają je za atrakcyjne dla siebie, czym one dla nich są, skąd wiedzą, w jaki sposób grać, czy też – w jaki sposób grają. W książce opisany jest społeczny fenomen zakładów ulokowany w szerszym kontekście kulturowym. Autor wykorzystuje do tego teorię praktyk, która pozwala dostrzegać w działaniach jednostek zarówno wpływ, któremu ulegają, jak i ten przez nie wywierany na kulturę, styl życia czy technologię. Zastosowanie takiej ramy pozwoliło wydobyć złożoność uprawiania tej formy hazardu oraz pozwoliło dostrzec w nim liczne powiązania z innym obszarami życia społecznego.

Wstęp

CZĘŚĆ I. HAZARD I SPORTOWE ZAKŁADY BUKMACHERSKIE

Rozdział 1. Społeczne konteksty praktykowania hazardu
1.1. Hazard jako działanie magiczne
1.2. Hazard jako podejmowanie ryzyka
1.3. Hazard jako pole badania prawdopodobieństwa i racjonalności ludzkiego zachowania
1.3.1. Błędy poznawcze
1.3.2. Decyzje
1.3.3. Poszukiwanie metody działania i ekonomia wysiłku poznawczego
1.4. Hazard jako gra
1.5. Hazard jako sposób pozyskiwania pieniędzy
1.6. Hazard jako przedmiot regulacji (prawnych)
1.7. Kulturowe reprezentacje hazardu jako forma regulacji jego sensów
1.8. Hazard jako przedmiot badań socjologicznych
1.8.1. Charakterystyka uprawiania hazardu na przykładzie Polski
1.8.2. Charakterystyka osób grających
1.8.3. Hazard jako problem społeczny

Rozdział 2. Sportowe zakłady bukmacherskie – charakterystyka i socjogeneza
2.1. Hazard i sport
2.2. Kluczowe atrybuty sportowych zakładów bukmacherskich
2.2.1. Relacyjność
2.2.2. Legalność
2.2.3. Wyspecjalizowanie

Rozdział 3. Sportowe zakłady bukmacherskie jako specyficzna odmiana hazardu
3.1. Umiejętności i szczęście
3.1.1. Umiejętności
3.1.2. Szczęście
3.2. Kwantyfikacja
3.3. Formuła 360°/24 h
3.4. „Lekki” hazard
3.5. Match-fixing i wiedza zakulisowa

CZĘŚĆ II. TŁO TEORETYCZNE I METODOLOGICZNE

Rozdział 4. Hazard jako praktyka społeczna. Tło teoretyczne
4.1. Teoria praktyk społecznych
4.1.1. W działaniu
4.1.2. Praktyki
4.1.3. Wiedza w praktykach
4.2. Hazard jako praktyka społeczna

Rozdział 5. Badanie uprawiania zakładów bukmacherskich w świetle teorii praktyk.Tło metodologiczne
5.1. Cele pracy i luka badawcza
5.2. Pytania badawcze
5.3. Przebieg procesu badawczego i zastosowane metody badawcze
5.3.1. Etap 1. Rozpoznanie obszaru problemowego
5.3.2. Etap 2. Badanie wprowadzające
5.3.3. Etap 3. Badanie pogłębiające

CZĘŚĆ III. WYNIKI BADAŃ

Rozdział 6. Elementy światopoglądu jako kontekst praktyki grania
6.1. Złożoność świata
6.2. Rozdwojone poczucie sprawczości i niepewność jako konsekwencje złożoności
6.3. Ryzyko i nagroda
6.4. Enklawizacja prób
6.5. Analizowanie świata
6.6. Hazardowość kultury. Podsumowanie

Rozdział 7. Wiele znaczeń zakładów bukmacherskich
7.1. Grupy znaczeń
7.1.1. Znaczenia katalogowe
7.1.2. Znaczenia drugiego rzędu
7.2. Architektura znaczeń
7.2.1. Konstelacyjność znaczeń
7.2.2. Dynamika znaczeń
7.2.3. Sprzężenie z innymi wymiarami
7.3. Znaczenia szczegółowe. Podsumowanie

Rozdział 8. Kompetencje bukmacherskie, czyli co trzeba umieć, żeby grać, i jak się tego nauczyć
8.1. Czego uczą się osoby grające?
8.1.1. Opanowanie techniki
8.1.2. Dostrzeganie efektów i czerpanie z nich przyjemności
8.2. Od kogo uczą się osoby grające?
8.2.1. Ekspozytorzy
8.2.2. Instruktorzy
8.2.3. Konsultanci
8.2.4. Samouki
8.3. Immersyjność. Podsumowanie

Rozdział 9. Granie, czyli zakłady w działaniu
9.1. Planowanie
9.1.1. Odwoływanie się do metazałożeń
9.1.2. Nadawanie znaczenia
9.1.3. Wstępne rozpoznanie i selekcja
9.2. Sporządzanie
9.2.1. Analizowanie i typowanie
9.2.2. Stawianie pieniędzy
9.2.3. „Puszczenie kuponu”
9.3. Sprawdzanie
9.3.1. Czekanie
9.3.2. Śledzenie
9.3.3. Emocje
9.3.4. Osad rozgrywki
9.4. Podwójne wykonanie. Podsumowanie

Zakończenie
1. Jak osoby grające praktykują zakłady bukmacherskie?
2. Co perspektywa teorii praktyk mówi nowego o zakładach bukmacherskich i hazardzie?
3. Co zakłady bukmacherskie i hazard mówią nowego o stosowaniu teorii praktyk?
4. Kupony wypełnione inaczej niż zwykle i nieobstawione wydarzenia

Aneksy
Aneks 1. Scenariusz wywiadu kwestionariuszowego (PAPI)
Aneks 1a. Scenariusz wywiadu kwestionariuszowego (PAPI) dla osób grających
Aneks 1b. Scenariusz wywiadu kwestionariuszowego (PAPI) dla osób niegrających
Aneks 2. Dobór próby – wywiady kwestionariuszowe (PAPI)
Aneks 3. Dobór próby – wywiady eksperckie (IDI eksperckie)
Aneks 4. Scenariusz wywiadu pogłębionego (IDI)
Aneks 5. Dobór próby – wywiady pogłębione (IDI)
Aneks 5a. Dobór próby – ramowy opis
Aneks 5b. Dobór próby – opis osób badanych pod względem cech kluczowych
Aneks 5c. Dobór próby – krótka jakościowa charakterystyka osób badanych

Bibliografia

Spis tabel i wykresów

Summary. Sports betting. The social practice of gambling

Sports betting combines the typical attributes of gambling with sporting events. Sports bettors put money on a particular result of a football match, boxing fight or horse race. Unlike roulette, craps or the lottery, however, they are faced with a situation where a very large number of factors determine the game’s outcome. The practice of sports betting is thus a laboratory of processes related to risk and decision-making, but also the analysis of the social world, the attribution of meanings to activities or the adherence to a specific worldview.

This book aims to answer the question of how bettors engage in sports betting – why they perceive it to be attractive to them, what betting is for them, and how they know how to bet or how they actually do so. The book tries not only to describe the social phenomenon of betting but also to place it within a broader cultural context. To do so, it uses theories of social practices. This group of concepts makes it possible to see in the actions of individuals both the influence they are subject to and the influence they exert on culture, lifestyles or technology. Using such a framework has made it possible to bring out the complexity of sports betting and to discern connections with other areas of social life.