Książka dotyczy zaangażowania organizacji pozarządowych i przedstawicieli instytucji pomocy społecznej w rzecznictwo praw społecznych. Jest to socjologiczna analiza praktyk społecznych podejmowanych w imię praw i interesów osób zagrożonych wykluczeniem społecznym: osób z niepełnosprawnością, długotrwale chorych oraz doświadczających przemocy domowej. Autor, sięgając do współczesnych teorii z obszaru nauk społecznych, przekonuje, że rzecznictwo jest aktywnością zaczynającą się od działań pomocowych aż po zaangażowanie polityczne, a prawa społeczne nie ograniczają się jedynie do gwarancji bezpieczeństwa socjalnego. W pracy przedstawione są wyniki szeroko zakrojonych badań socjologicznych obejmujących indywidulane wywiady pogłębione, badania ankietowe oraz analizę treści petycji obywatelskich i wystąpień generalnych Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO). Książka, mimo że pisana z perspektywy socjologicznej, może być wartościową pozycją dla wszystkich zainteresowanych praktyką działań pomocowych w zakresie ochrony praw społecznych.

Wstęp
Rozdział 1
Rzecznictwo społeczne – w stronę definicji pojęcia
1.1. Rzecznictwo społeczne i jego aktorzy – ujęcie podmiotowe
1.2. Rzecznictwo jako działanie w obszarze przemocy, niepełnosprawności i choroby
1.3. Zasoby rzecznictwa
1.4. Podsumowanie
Rozdział 2
Rzecznictwo jako praktyka demokratyczna
2.1. Rzecznictwo a postawy, czyli obywatelstwo i obywatelskość jako desygnat rzecznictwa
2.2. Sfera publiczna, czyli przestrzeń uzgadniania roszczeń
2.3. Wspólnota – w stronę środowiskowego rozumienia rzecznictwa
2.4. Znaczenie demokracji w rzecznictwie praw
2.5. Poczucie wpływu rzeczników na rzeczywistość i jego determinanty
2.6. Podsumowanie
Rozdział 3
Modele rzecznictwa społecznego
3.1. Model kontroli zasobów i celów
3.2. Model praktyki środowiskowej
3.3. Modele rzecznictwa – synteza cech
Rozdział 4
Pracownik socjalny jako rzecznik praw
4.1. Role zawodowe pracownika socjalnego
4.2. Orientacje obywatelskie pracowników socjalnych
4.3. Postawy pracowników socjalnych wobec rzecznictwa
4.4. Pracownik socjalny jako rzecznik – perspektywa otoczenia
4.5. Podsumowanie
Rozdział 5
Rzecznictwo a prawa społeczne
5.1. Prawa społeczne a prawa człowieka
5.2. Prawa społeczne a prawa obywatelskie
5.3. Prawa społeczne a prawa socjalne
5.4. Zakres praw społecznych – czyli od bezpieczeństwa socjalnego po wolność dobrobytowania
5.5. Prawa społeczne w opiniach i działaniach ich rzeczników
5.6. Petycje i wystąpienia generalne
5.7. Konkluzje
Podsumowanie
Aneksy
Aneks 1. Scenariusz ankiety CATI i CAWI dla pracowników socjalnych
Aneks 2. Scenariusz indywidualnego wywiadu pogłębionego – rzecznictwo praw osób z
niepełnosprawnościami
Aneks 3. Scenariusz indywidualnego wywiadu pogłębionego – rzecznictwo praw osób z zaburzeniami
psychicznymi
Aneks 4. Scenariusz indywidualnego wywiadu pogłębionego – rzecznictwo praw osób
doświadczających przemocy
Aneks 5. Scenariusz indywidualnego wywiadu pogłębionego – kadra zarządzająca instytucji pomocy
społecznej oraz pełnomocnicy wybranych grup o szczególnych potrzebach
Aneks 6. Charakterystyka respondentów indywidulanych wywiadów pogłębionych
Aneks 7. Klucz kategoryzacyjny do wystąpień generalnych RPO i analizy petycji
Bibliografia
Spis tabel i wykresów
Summary. Advocacy of selected social problems from the sociological perspective

The book concerns the involvement of non-governmental organizations and social welfare institutions in advocating social rights. It is a sociological analysis of social practices undertaken in the name of the rights and interests of vulnerable people: disabled people, the long-term sick and victims of domestic violence. Referring to contemporary theories in the field of social sciences, the author argues that advocacy is an activity ranging from aid activities to political involvement, and social rights are not limited solely to guaranteeing social security.

The book presents the results of sociological research, including individual in-depth interviews, questionnaire research and the analysis of the content of citizens' petitions and general statements of the Ombudsman. The book is written from a sociological perspective and may prove a worthwhile read for anyone interested in the practice of social rights protection activities.