Książka traktuje o problematyce pomników w perspektywie współczesnych dyskursów krytycznych tzw. nowej humanistyki. Dystansując się nieco od studiów nad pamięcią, które tradycyjnie przynależą do sfery badań nad pomnikami, w książce zaproponowano przyjęcie nowej ramy interpretacyjnej dla powstających wcześniej i współcześnie monumentów. Perspektywa antropoceniczna pozwala wyjść poza schemat myślenia o pomnikach jedynie w kategoriach ich politycznej i tożsamościowo twórczej roli i umożliwia spojrzenie na nie także jako na obiekty współtworzące nowe wspólnoty. Daje ona podstawy do nowej interpretacji wielu powstających współcześnie pomników nieklasycznych (sensorycznych, efemerycznych, środowiskowych etc.), dla których pamięć o przeszłości nie musi być kluczowa. Powstają one przede wszystkim po to, by zwrócić uwagę na ważne problemy współczesne, poruszyć wybranymi społecznościami, stworzyć przestrzeń osobistego doświadczenia bez zaistnienia konkretnego obiektu, w którego powstanie wpisane jest wykluczenie tych, którzy nie zgadzają się z przesłaniem w nich zawartym. Książka stanowi także dyskusję nad powstającymi współcześnie pomnikami. Analizowane są więc zarówno te monumenty, które odwołują się do klasycznych form pomnikowych, jak i te, których forma niekiedy szokuje, a często przynajmniej wykracza poza znany i oswojony kształt monumentów, ale które mimo swej nowatorskiej formy często nadal wpisują się w tradycyjny dyskurs pamięci i realizują antropocentryczną wizję świata. Publikacja gromadzi teksty i manifesty artystyczne wybitnych twórców i naukowców, wśród nich Krzysztofa Wodiczki, Joanny Rajkowskiej, Anne Peschken, Ewy Domańskiej czy Piotra Piotrowskiego.

„Po lekturze tomu jestem pod ogromnym wrażeniem zarówno wysokiej jakości dowodów naukowych przeprowadzonych w tych tekstach, jak i umiejętności zgromadzenia tylu dobrych autorów w jednym tomie. Pomniki stanowią niezwykle frapujący temat dyskusji naukowych ostatnich lat, niewątpliwie pobudzanych polemikami toczonymi na różnych płaszczyznach społecznych, wokół nieustannie powstających i projektowanych w ogromnej liczbie memoriałów. Dotychczasowy dyskurs zdominowany był jednak dwiema perspektywami, co słusznie zdiagnozowała w swym artykule wstępnym Małgorzata Praczyk. Pierwszą wyznacza historia sztuki, drugą zaś badania nad pamięcią. Zaproponowana w ocenianym zbiorze perspektywa antropoceniczna pozwoliła na świeże spojrzenie na kwestie upamiętnień, a przede wszystkim na nową interpretację wielu zjawisk wymykających się dotychczas stosowanym narzędziom metodologicznym. Co więcej, interpretacje te są przekonujące, a jeśli nawet stwierdzenia niektórych autorów budzą moje wątpliwości, to wątpliwości te mogą co najwyżej stanowić znakomity punkt wyjścia do naukowych dyskusji i polemik, a w żadnym wypadku powód do krytyki”.

Z recenzji prof. Małgorzaty Omilanowskiej