Monografia stanowi zbiór artykułów powstałych jako pokłosie XI Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego. Na prośbę redaktorek badaczki i badacze reprezentujący różne ośrodki akademickie w kraju podjęli namysł nad zagadnieniem zaangażowania w budowanie demokratycznej edukacji i z jej udziałem tworzenia świata bardziej sprawiedliwego, solidarnego, przyjaznego różnorodnościom, sprzyjającego emancypacji jednostek i grup społecznych. Poszczególne teksty koncentrują się wokół ważnych i aktualnych zagadnień, m.in.: kultury demokratycznej szkoły, feminizacji zawodu nauczyciela, znaczenia przedszkola i edukacji przedszkolnej w XXI wieku, edukacji włączającej, inkluzji, empowermentu w edukacji, ćwiczeń w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli, kompetencji medialnych nauczycieli, ich zaangażowania na różnych etapach edukacji, źródeł nauczycielskiego stresu. Sześć pierwszych artykułów zgromadzonych w tomie obrazuje kierunki i obszary koniecznych zmian, wśród nich trzy teksty dotyczą bezpośrednio edukacji włączającej. Kolejne cztery dotykają kwestii doskonalenia edukacji poprzez zwiększanie kompetencji zawodowych nauczycieli i ich zaangażowania. Ostatni artykuł, ilustrujący codzienność pracy pedagogicznej z jej specyficznymi problemami (w sferze relacji z rodzicami), sygnalizuje obszar wsparcia potrzebnego nauczycielom i nauczycielkom. 

Wstęp (Elżbieta Górnikowska-Zwolak, Kinga Kuszak)

Anna Zielińska, Marta Jadwiga Pietrusińska, Budowanie demokratycznej kultury szkoły jako wyzwanie dla współczesnej edukacji

Elżbieta Górnikowska-Zwolak, Feminizacja zawodu nauczycielskiego i androcentryzm polszczyzny a szanse rozwoju potencjałów dziewcząt i kobiet

Kinga Kuszak, Znaczenie przedszkola i edukacji przedszkolnej w początkach XXI wieku

Marzenna Zaorska, Edukacja włączająca jako szansa oraz wyzwanie dla współczesnej edukacji dzieci, młodzieży, uczących się osób dorosłych

Helena Liwo, Katarzyna Materny, Nauczyciele wobec edukacji włączającej – konieczność niepozorowanej zmiany

Zenon Gajdzica, Reguły kolizyjne w kreowaniu kultury inkluzyjnej / systemu edukacji włączającej – między czasem straconym a perspektywą rozwoju

Małgorzata Kabat, Empowerment w działalności nauczyciela

Renata Michalak, Innowacyjny model szkoły ćwiczeń w kształceniu i doskonaleniu się nauczycieli

Natalia Walter, Podnoszenie kompetencji nauczycielskich online poprzez zaangażowane oglądanie oraz tworzenie webinariów

Elżbieta Strutyńska-Laskus, Zaangażowanie nauczycieli w pracę na różnych poziomach szkolnej edukacji

Janina Florczykiewicz, Presja jako źródło stresu nauczycielskiego i jej edukacyjne konsekwencje

The monograph is a collection of articles written as the outcome of the 11th National Pedagogical Congress. At the request of the editors, researchers representing various academic centres around the country gave thought to the issue of involvement in building democratic education and, through this, in creating a fairer, more solidarity-based, diversity-friendly world conducive to the emancipation of individuals and social groups. The individual texts focus on important and topical issues, including: the culture of the democratic school, the feminisation of the teaching profession, the importance of kindergarten and pre-school education in the 21st century, inclusive education, inclusion, empowerment in education, exercises for teacher education and in-service training, teachers' media competence, their involvement at different stages of education, and sources of teacher stress. The first six articles in the volume illustrate the directions and areas of change required, with three texts dealing directly with inclusive education. The next four address the issue of improving education by developing teachers' professional competences and boosting their commitment. The last article, illustrating the everyday reality of pedagogical work with its specific problems (in the sphere of relations with parents), signals the area of support needed by male and female teachers.