W monografii podjęto zagadnienie narodzin ekspresji literackiej specyficznie kobiecej w dziełach księżnej Radziwiłłowej, które dotychczas opisywane były z punktu widzenia zasług dla historii kultury literackiej i teatralnej ośrodka dworskiego w Nieświeżu oraz znaczenia we wczesnym oświeceniu polskim. Brak wśród współczesnych badaczy polskich czytelnika jej utworów szukającego zapisu indywidualnego doświadczenia egzystencjalnego czy świadectw zmagań o możliwość wyrażenia stanów serca, ciała i ducha, dla których brakowało naówczas języka. Problemy te obszernie przedstawiono we wstępnym eseju, opierając się na nieznanych, dotąd nie wydanych utworów liryki osobistej oraz twórczości dla teatru, a następnie zamieszczono edycję czterech dramatów nie wznawianych od XVIII wieku, ukazujących m.in. zależność od francuskiej powieści Mlle de Scudéry oraz antologię wydobytych z rękopisów ineditów: przykład prozy romansowej, okruchy poetyckie, projekty scenariuszy oraz fragmenty tłumaczeń.

The extensive, introductory scientific essay presents issues related to the advent of specifically women's literary expression against a broader, general historical and sociocultural background as well as from a biographical perspective. It deals with Franciszka Urszula Radziwiłłowa's (1705-1753) unknown personal lyrics and with the works she wrote for the theater in Nieśwież. This book contains unpublished poetic works which have been extracted from manuscripts and accompanied by interpretations relating to Princess Radziwiłłowa's dramatic output as well as a critical edition of four theater plays which have not been republished since the 18th century (two of them prove to be directly based on Madeleine de Scudéry's French novel). Moreover, what is also published in this book is handwritten sketches and drafts of scripts as well as a fragment of a translated new Parisian comedy (Antoine Bret7s La double extravagance) and an example of romance prose – Historia Tymanta i Partenii [The Story of Tymant and Partenia] (which was edited based on the abovementioned Mile de Scudéry's Artamene).