W okresie międzywojennym dawny zamek cesarski był nie tylko rezydencją głowy państwa, ale i siedzibą Uniwersytetu Poznańskiego. Wykładali tu znamienici profesorowie, toczyli różnorodne spory, upowszechniali wyniki swych badań.  Chcąc nawiązać do dawnych czasów UAM, Fundacja UAM oraz Centrum Kultury Zamek postanowiły w 2012 r. przygotować cykl wykładów odmienny od już istniejących. Książka jest efektem poprowadzonych wówczas „Uniwersyteckich wykładów na Zamku”. Wykłady w roku akademickim 2012/2013 poświęcone były różnym wartościom i problemom nurtującym dziś społeczeństwo. Wykładowcami oraz autorami prezentowanych artykułów są naukowcy o uznanej renomie z różnych wydziałów i to – przekornie – z reguły niezwiązani w sposób bezpośredni z prezentowanym zagadnieniem. Przed biologiem postawiono zatem zadanie rozważenia problemu demokracji, przed chemikiem – piękna. Spotkania sprzyjały ukazaniu możliwości interdyscyplinarnego albo ponaddyscyplinarnego opisywania pewnych problemów, stały się płaszczyzną dyskusji zarówno między naukowcami z różnych dziedzin, jak i osobami zainteresowanymi współczesnymi problemami.