Język
Nawigacja mobilna Strona główna

Wspomnienia z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930–1945 / Memories of my work at the Cipher Bureau of the General Staff Second Department 1930–1945

  • Dostępność: dostępny
  • ISBN: 978-83-232-2647-5
  • Kategoria: Historia
  • Data wydania: 2021
72,00 zł

Wspomnienia Mariana Rejewskiego stanowią wyjątkową okazję poznania z pierwszej ręki matematycznej przygody związanej ze złamaniem szyfrów najsłynniejszej maszyny szyfrującej – niemieckiej Enigmy.
Rejewski był liderem zespołu trzech absolwentów Uniwersytetu Poznańskiego, którzy pracując dla polskiego Biura Szyfrów, dokonali rewolucji w kryptologii. Marian Rejewski, Jerzy Różycki, Henryk Zygalski jako pierwsi zastosowali w ataku na szyfr podejście w pełni oparte na metodach matematycznych. Jako pierwsi przeciwstawili maszynie szyfrującej inną maszynę, wspierającą dekryptaż. Wreszcie – jako pierwsi w świecie złamali szyfry Enigmy i podzielili się odkryciem z aliantami, wnosząc w ten sposób kapitalny wkład w ich zwycięstwo w II wojnie światowej: nawet najbardziej ostrożni historycy przyznają, że ich sukces przyczynił sie do skrócenia tej wojny o co najmniej dwa lata.
Po wielu latach w liście do przyjaciela ze studiów Rejewski napisał ze wzruszajacą skromnoscią: Wiele teraz hałasu wokół naszego złamania Enigmy. A myśmy przecież nie zrobili nic poza zastosowaniem wiedzy, którą na pierwszym roku studiów przekazali nam Krygowski i Abramowicz.

Droga Mariana Rejewskiego i jego kolegów do zasłużonej sławy była jednak długa i niełatwa. Przez wiele lat ich osiągnięcia pozostawały w cieniu, a ich postaci powoli i z trudem przebijały się do europejskiej, a nawet polskiej, świadomości historycznej. By oddać hołd trzem kryptologom i utrwalić intelektualną więź ze swoimi wybitnymi absolwentami, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wydaje wspomnienia Mariana Rejewskiego drukiem.

Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. W edycji książkowej wspomnienia Mariana Rejewskiego ukazują się po raz pierwszy. W skład tomu wchodzą teksty dwóch maszynopisów zdeponowanych przez autora w Wojskowym Instytucie Historycznym: napisane w 1967 r. Wspomnienia z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930–1945 oraz Uzupełnienie do Wspomnień z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930–1945, napisane w roku 1974. W istocie, opracowując wspomnienia Rejewskiego, korzystaliśmy z kopii obu maszynopisów znajdujących się w archiwum rodziny autora, w których Rejewski poczynił nieliczne zmiany i uzupełnienia. Załączone rysunki pochodzą także z tych kopii. Wykorzystaliśmy również sporządzoną przez Rejewskiego osobną listę erratów. Oryginalne maszynopisy Rejewskiego mają odrębne spisy treści. W tej książce oba spisy treści zostały połączone. Poszczególne rozdziały opatrzono tytułami, które w obu maszynopisach występują jedynie w spisach treści. Z przyczyn technicznych część usterek spisanych przez Rejewskiego musiała być naprawiona w przypisach dolnych. Wreszcie, z oczywistych powodów, autorskie odniesienia do numerów stron jego maszynopisów zastąpiono numerami stronic niniejszej książki. Gdy było to możliwe, zachowano pisownię oryginału oraz stosowaną przez autora terminologię; zmieniliśmy jednak sposób zapisu dat oraz stopni wojskowych. Poprawiono też kilka oczywistych pomyłek pisarskich, w szczególności kilka nazw własnych, nie lokalizując ich. Inne nieliczne, ale konieczne zmiany zaznaczono w przypisach dolnych. Od redakcji pochodzą objaśnienia niektórych zwrotów obcojęzycznych, które również podano w przypisach dolnych. Wspomnienia Rejewskiego ilustrujemy fotografiami oraz faksymiliami ważnych dokumentów. Pomocne czytelnikowi okażą się z pewnością zamieszczone na końcu przypisy matematyczne oraz historyczne. Pierwsze – autorstwa prof. Jerzego Kaczorowskiego – to krótki i przystępny wykład podstawowych pojęć oraz twierdzeń matematycznych i kryptologicznych, który przybliża i uzupełnia używaną przez Rejewskiego terminologię. Drugie – pióra dr. Marka Grajka – przynoszą bogaty materiał faktograficzny, charakteryzują tło wydarzeń, prostują niektóre podane przez Rejewskiego wiadomości, a także podają nowe, których autor nie mógł znać. Oryginalne dzieło Rejewskiego uzupełniamy jego biografią oraz skorowidzem nazwisk występujących zarówno w tekście głównym, jak i w przypisach.

Kryptologia, czyli nauka o szyfrach, nie ma wielu adeptów. W Polsce, w okresie międzywojennym, samodzielnych kryptologów nie było nawet dziesięciu. Kilku zabrała śmierć w czasie wojny, kilku innych, jeżeli nie zmarło po wojnie, rozproszonych jest po świecie. W Kraju jestem w chwili obecnej [tzn. w 1967 roku] z pewnością jedynym przedstawicielem ich przedwojennej garstki. W czasie drugiej wojny światowej, kiedy łączność utrzymywano przeważnie droga radiowa, szyfry odgrywały niemała role. Stanowiły bron swoistego rodzaju. Udział Polaków w skutecznym wykorzystywaniu tej broni w walce z Niemcami był nader poważny. Koncentrował się głównie w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego i jego późniejszych odpowiednikach. To, co mi było wiadomym o pracy i sukcesach komórki szyfrów niemieckich przed i w czasie wojny i co mi jeszcze nie uleciało z pamięci, starałem się przedstawić na niniejszych kartkach.

Nota redakcyjna

Wspomnienia z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w latach 1930–1945

Wstęp
I. Praca w Ekspozyturze w Poznaniu
II. Początki pracy w Sztabie
III. Maszyna Enigma. Odtwarzanie kluczy depesz
IV. Maszyna Enigma. Opis
V. Teoria permutacji
VI. Maszyna Enigma. Odtworzenie połączeń bębenków
VII. Maszyna Enigma. Odtwarzanie kluczy dnia
VIII. Eksploatacja maszyny Enigma w Kraju
IX. Eksploatacja maszyny Enigma na Zachodzie
X. Praca we Francji w warunkach konspiracyjnych
XI. Praca w Wielkiej Brytanii
XII. Zakończenie

Uzupełnienie Wspomnień z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w latach 1930–1945

Wstęp
Uzupełnienie rozdziału I
Uzupełnienie rozdziału II
Uzupełnienie rozdziału III
Uzupełnienie rozdziału IV
Uzupełnienie rozdziału V
Uzupełnienie rozdziału VI
Uzupełnienie rozdziału VII
Uzupełnienie rozdziału VIII
Uzupełnienie rozdziału IX
Uzupełnienie rozdziału X
Uzupełnienie rozdziału XI

Zakończenie
Skład osobowy Ekipy Z
Marian Rejewski – zarys biografii
Szlakiem Mariana Rejewskiego
Przypisy
Indeks nazwisk
Spis dokumentów

Marian Rejewski, Wspomnienia z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930–1945 - recenzja zamieszczona w: WIADOMOŚCI MATEMATYCZNE, t. 48 (2012)

Spis_tresci_rejewski.pdf
(Rozmiar: 432.6 KB)
Foreword
(Rozmiar: 56.6 KB)
Editor's note
(Rozmiar: 100.8 KB)
Recenzja
(Rozmiar: 155 KB)
Napisz własną recenzję
Napisz opinię o produkcie:Wspomnienia z mej pracy w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego w latach 1930–1945 / Memories of my work at the Cipher Bureau of the General Staff Second Department 1930–1945
Informacje szczegółowe
Wersja publikacji drukowana
Język polski, angielski
Tytuł (EN) Memories of my work at the Cipher Bureau of the General Staff Second Department 1930–1945
Typ publikacji Wspomnienia
Wydanie II
ISBN 978-83-232-2647-5
Liczba stron 336
Liczba arkuszy wydawniczych 23,00
Format [cm] 17,0 x 24,0
Rodzaj oprawy twarda
Zapisz się